Blog met Berlijntips, handige info en boeiende verhalen over Berlijn

Voor de liefhebbers: het U-bahn museum

,
0
Home » Voor de liefhebbers: het U-bahn museum

Verborgen achter U-bahnhof Olympia-Stadion ligt het schattige U-bahnmuseum. Dit museum wordt gerund door liefhebbers van de Berlijnse U-bahn en is slechts één keer per maand geopend. Een paar jaar geleden bezocht ik het museum tijdens zo’n open dag, waarbij ik van de ene in de andere verbazing viel. Wat is er veel te zien! En wat zijn er door de jaren heen veel leuke dingen bewaard gebleven, die zo typerend en tekenend voor de U-bahn zijn. In dit artikel lees je meer over dit schattige museum, wat er allemaal te zien is en wanneer je het kunt bezoeken. Einsteigen bitte!

Om bij het museum te komen, moet je eerst – hoe toepasselijk – de U-bahn nemen. Met de U2 reis je tot het station Olympia-Stadion en wandel je de stationshal in. Als je op de juiste dag bent, kun je zomaar het geluk hebben dat het U-bahnmuseum, dat in de hal gevestigd is, geopend is! Want elke tweede zaterdag van de maand is het zover, dan openen tientallen vrijwilligers de deuren van het Berlijnse U-bahnmuseum. Het is een schattig, overvol en tikje chaotisch museum, dat vol met kleine en grote schatten staat. Een must om te bezoeken voor Berlijnliefhebbers, treinfanaten of geschiedenisfreaks!

Het oude seinhuis van de Berlijnse U-bahn bij station Olympia Stadion was ooit het grootste elektromechanische seinhuis in zijn soort van Europa. Nadat het seinhuis in 1986 werd vervangen voor een volledig elektrisch seinenstelsel, werd het overbodig en kwam het op de nominatie voor de sloop te staan. Gelukkig zetten een aantal liefhebbers en ex-medewerkers zich in voor het bijzondere gebouw en kon het worden behouden. Uiteindelijk werd het in 1997 samengevoegd met een privéverzameling van een ex-BVG medewerker en verbouwd tot een museum. In het museum zijn talloze historische plattegronden, oude tickets, schaalmodellen en artefacten te zien uit meer dan 100 jaar geschiedenis van de Berlijnse U-bahn.

Wanneer je binnenkomt, kun je meteen een trap op, waarna je aan een oud U-bahnloket je entreekaartje koopt. Het loket stond van 1957 tot 1977 op U-bahnhof Rüdesheimer Platz, de ticketmachine is al minstens zo oud. Bekijk het maar eens goed, het is gestempeld met de correcte datum én je bezoekersnummer. Nostalgie!

Midden in de entreehal van het U-bahnmuseum staat een groot mededelingenbord, dat van 1913 tot 1976 op U-bahnhof Rüdesheimer Platz stond. Hierop zijn niet alleen allerlei oude lijnenkaarten aangebracht, maar ook hangen er talloze berichten, mededelingen en opsporingsberichten. Zo hangen er brieven van de Polizei uit 1933, de nieuwste vervoersvoorwaarden van 1936 en is er een plattegrond met vluchtroutes en de dichtstbijzijnde schuilkelders uit de oorlog te zien. Ook zijn er kaarten en berichten te zien uit de tijd dat Berlijn een gedeelde stad was en een gedeeld OV-netwerk had. Een leuke reis door de tijd, die veel informatie geeft over het gebruik van de Berlijnse U-bahn door de jaren heen.

Na de entree kun je door de verschillende kamers en gangen van het museum dwalen. Het leukste is dat talloze tentoongestelde voorwerpen nog werken en zelfs uit te proberen zijn! Van het seinhuis tot de stroomafnemer, tot een oude U-bahndeur die je helemaal van dichtbij kunt bekijken. Bijzonder interessant zijn ook een paar minder herkenbare dingen, zoals een oude torenspits van de vooroorlogse Oberbaumbrücke. De spits werd uit de Spree gevist nadat ze bodemonderdoek deden en de herbouwing van de Oberbaumbrücke aan het voorbereiden waren.

Pronkstuk: het seinhuis

Het pronkstuk van het U-bahnmuseum is toch echt het oude seinhuis Olympia-Stadion. Het 14 meter lange elektromechanische sein- en wisselpaneel werd door Siemens gebouwd in 1913 en in 1931 als grootste seinhuis van zijn soort in Europa in gebruik genomen. Het kon meer dan 99 signalen en 103 wissels bedienen. Zo waren er meer dan 616 verschillende route-opties mogelijk, voor die tijd ongekend. De signalen en de locatie van alle rijtuigen kon op een 6 meter breed en 2 meter hoog paneel gevolgd worden. Met meer dan 1239 gloeilampjes werd het spoor van Berlijn Grunewald tot Olympiastadion in de gaten gehouden.

In het seinhuis zijn nog talloze andere boeiende tentoonstellingsstukken in de ruimte zijn ondergebracht, waaronder de MCS, Micro Computer Stellwerkes, waarmee Siemens in 1986 het tijdperk van de elektronische seinhuisjes op Bahnhof Uhlandstrasse begon. Ook een deel van een modelbaan van de U9 (vroeger lijn G) is hier terug te vinden. Het stond ooit in de school waar jonge treindienstleiders en wisselwerkers werden opgeleid.

Vrijwel alle muren zijn volgehangen met talloze relikwieën, er is bijna geen stukje meer vrij! Zo hangen er verschillende naambordjes uit talloze U-bahnstations uit de afgelopen decennia. Dan valt het ineens op uit hoeveel verschillende materialen de bordjes zijn gemaakt! Van tegels en emaille, tot zelfs hout en lood. Ook de bijzondere lettertypes en druktechnieken vallen op. In de kleine verzameling kom je niet alleen bekende en actuele stationsnamen tegen, maar ook oorspronkelijke namen, zoals ‘Knie‘, de oude naam van wat we nu kennen als station Ernst Reuter Platz (U2). Ook zullen veel bezoekers de oude ticketmachines herkennen, die her en der in het U-bahnmuseum staan.

Ook bijzonder is de klokken-ruimte. Omdat alle klokken tegelijkertijd moesten lopen, waren er speciale klokken-centrales ontwikkeld. Uit een grote klokkenkast gingen elke 30 seconden signalen uit, die de zonder uurwerk uitgevoerde stationsklokken aanstuurden. In het museum zijn alle nog bruikbare onderdelen van de ooit vier centrales samengekomen. De meeste stukken van de klokkencentrale die je in het museum kunt bekijken, komen van U-Bahnhof Rosa Luxemburg in Mitte. Deze centrale regelde de klokken op de Oost-Berlijnse stations tot en met 1989.

In het museum werken talloze vrijwillige medewerkers tussen de 18 en 80 jaar, die gewoon gek zijn van treinen of zelf ervaring hebben met de Berlijnse metro. Zij maken alle tentoongestelde voorwerpen schoon en plegen onderhoud. Bovendien starten ze voor de open dagen het gehele seinhuis op en werken ze achter de schermen aan meer onderhoud en reparaties. Als je erg geïnteresseerd bent in bepaalde voorwerpen, kun je ze bovendien alles vragen! Ze vertellen je graag meer over wat je ziet en kunnen laten zien hoe bepaalde dingen werken. Tijdens de openingstijden van het U-bahnmuseum, kun je ook diverse boeken, brochures, oude ritkaartjes, lijnnetkaarten en meer aanschaffen, waarmee je het museum direct ondersteunt en zorgt dat het behouden blijft. Overigens beschikt het museum ook nog over een aantal oude metrotreinstellen, echter kunnen deze vanwege ruimtegebrek niet tentoongesteld worden. Een paar keer per jaar organiseert het museum speciale dagen waarop er met de treinen gereden wordt.

U-bahnmuseum Berlijn

Adres: Rominter Allee 2, Charlottenburg (In het U-bahnstation Olympiastadion)
OV: U2 Olympiastadion
Entree: Volwassenen 2 euro, kinderen van 6 tot en met 12 jaar, 1 euro.
Openingstijden: Elke tweede zaterdag van de maand, van 10:30 tot 16:00 uur (entree sluit om 15:00 uur)
Meer informatie: https://www.ag-berliner-u-bahn.de

Geopend in 2020 op de volgende data:

  • 14 maart 2020
  • 11 april 2020
  • 9 mei 2020
  • 13 juni 2020
  • 11 juli 2020
  • 8 augustus 2020
  • 12 september 2020
  • 10 oktober 2020
  • 14 november 2020
  • 12 december 2020

 

 

Leave A Reply

Your email address will not be published.