Mocht je het stiekem altijd al hebben gedacht maar nooit zeker geweten: ja, de Kreuzberg is inderdaad een berg. Alhoewel ik hem meer als heuvel zou classificeren, want hij is ‘maar’ 66 meter hoog. Maar toch, het is écht een berg en daarmee het hoogste natuurlijke punt in Berlijn. Bovenop de Kreuzberg staat een prachtig monument en er is zelfs een heuse waterval aangelegd. Vanaf het topje van de Kreuzberg in het Viktoriapark heb je een prachtig uitzicht over Berlijn. Dus waar wacht je op? Stevige schoenen aan en klimmen maar!
Toen ik hoorde dat Berlijn een heuse waterval heeft. moest ik dat natuurlijk eens zien. Dat die waterval kunstmatig is aangelegd, is natuurlijk logisch en maakt het absoluut niet minder leuk. Wat ik niet wist, is dat deze waterval was aangelegd op de Kreuzberg. Twee vliegen in een klap dus! Ik toog richting Kreuzberg voor een impressie en om te genieten van het uitzicht.
Geschiedenis van de Kreuzberg
De Kreuzberg ligt in het Viktoriapark, aan de zuidkant van de gelijknamige wijk Kreuzberg. De berg is duizenden jaren geleden al ontstaan door erosie en uitgesleten door het smeltwater van een gletsjer, die destijds de kom vormde waarin Berlijn tegenwoordig in gelegen is. Achter de Kreuzberg, richting Tempelhof, begint dan ook de ‘Teltower hoogvlakte’, een stuk land dat hoger gelegen is dan de rest van Berlijn. Dit heb je vast wel eens gemerkt als je vanuit Mitte richting Tempelhof of Neukolln omhoog fietst. De stad is dus niet zo plat als we allemaal denken!
In de 15e eeuw werd er al wijn verbouwd op de Kreuzberg maar na een hele koude winter in 1740 werd daarmee gestopt. De berg werd verder nauwelijks tot niet gebruikt voor bijzonderheden en was gewoon een onderdeel van de relatief kleine stad, die Berlijn toen nog was. Zo kreeg de berg door de jaren ook verschillende namen, zoals Sandberg, Runder weinbergen of Tempelhofer Berg. Pas in de 19e eeuw ging de berg Kreuzberg heten.
Nationaal monument van de bevrijdingsoorlogen
Bovenop de berg staat een groot monument, dat op de berg werd gebouwd als herinnering aan de twaalf oorlogen die gevoerd werden om onder het juk van Napoleon vandaan te komen. Het heet dan ook heel officieel: Nationaldenkmal für die Befreiungskriege. Er werd twee jaar aan het monument gebouwd, in 1821 werd het ingewijd. Lang dacht ik dat er daadwerkelijk een kerk bovenop de Kreuzberg was gebouwd, omdat de torenspits van 20 meter hoog sprekend op een gotische kerktorenspits lijkt. Bovenop de spits staat een groot kruis, waar de berg (en dus ook de wijk) haar uiteindelijke naam aan te danken heeft. Later werd het monument ( dat ruim 200.000 kilo weegt!) nog op een plateau van ruim 8 meter hoog gezet, zodat het beter zichtbaar was in de omgeving. Zo staat het monument er vandaag de dag nog op en moet je dus een paar extra trappen beklimmen om bij het monument en de omloop te komen.
13.000 liter per minuut
Het Viktoriapark zou eigenlijk een heel spannend park worden qua inrichting, maar bleef – door niet uitgevoerde architectonische plannen – vrij eenvoudig. Eind 19e eeuw was het af. Het is een heerlijk park, met een mooie ligweide en veel schaduw. Op de Kreuzberg zijn leuke slingerende paadjes aangelegd, zodat je langs de waterval omhoog kunt lopen. Die waterval is handmatig aangelegd en werkt met een pomp die 13.000 liter water per minuut omhoog pompt. Onderaan de waterval is een kleine vijver, waar een bronzen beeld staat van een visser, met een watergeest in zijn net. ’s Nachts zijn de waterval en de vijver verlicht, wat een prachtig schouwspel geeft.
Aan de weerszijden van de waterval groeien de meest prachtige planten en struiken, die mooie bloesem hebben in de lente- en zomermaanden. De beplanting groeit normaal in bergachtige gebieden, waardoor de waterval een hele natuurlijke uitstraling heeft. Zo lijkt het net alsof je echt in Noorwegen of Zweden of vergelijkbaar berggebied bent!
Uitzicht over Berlijn
Het uitzicht vanaf de Kreuzberg in het Viktoriapark is werkelijk prachtig. Je moet er even een stukje voor klimmen maar als je dan eenmaal boven bent, is het ook echt de moeite waard geweest. Je hebt een panorama over heel Berlijn en kunt met helder weer alle hoge gebouwen en bekendere monumenten zien, zoals de Fernsehturm, Allianz toren bij de Oberbaumbrücke, de Siegessaule en natuurlijk Potsdamer Platz en de City West, de flats bij de Kurfürstendamm. Aan de zuidkant heb je uitzicht over de rest van Berlijn en kun je het gebouw en de radartoren van Tempelhof zien liggen. Een prachtig plekje dus!
Kreuzberg in het Viktoriapark
Adres: Kreuzbergstrasse, Kreuzberg
OV: U Mehringdamm of bushalte Kreuzberg/Wasserfall (lijn 140).
Het park is het gehele jaar geopend en de toegang is gratis.
