Het is een prachtig pand, dat helemaal bij de Karl Marx Allee past en me vanaf het begin af aan al mateloos fascineerde. Het Kino International in Berlijn, dé prestige bioscoop uit de DDR. Hier waren de grote glamour filmpremieres die in Oost-Berlijn gehouden werden. Hier kwamen mensen samen voor een filmavond, en aansluitend een drankje in cafe Moskau aan de overkant. Vandaag de dag is het Kino International nog steeds in bedrijf als bioscoop en dankzij een grondige renovatie en goed onderhoud, zelfs nog in de originele staat. Dat maakt een avondje bioscoopbezoek ineens wel heel bijzonder!
Aan het eind van de jaren ’50 werd er een bijzondere opdracht uitgegeven door de leiders van de DDR. Er moest een grootste bioscoop komen, met cafe, bar en geschikt voor premières. Natuurlijk een prestige-project, Oost-Berlijn lag immers onder een gigantisch vergrootglas en moest kunnen laten zien hoe goed het in de DDR ging. De bijzondere ‘Zuckerbackerstil‘ gebouwen aan de Karl Marx Allee waren net af, maar het stuk tussen Strausberger Platz en Alexanderplatz was nog niet bebouwd. De bijzondere neo-barokke sovjetbouwstijl was te duur geworden en dit leverde een probleem op toen het plan voor de bioscoop er kwam. Plattenbau-met-een-luxe-sausje it was dus, en zo opende DDR-leider Walter Ulbricht in 1963, het Kino International aan de Karl Marx Allee.
Zelf heb ik het Kino international altijd al een bijzonder gebouw gevonden. Niet alleen door de historie erachter maar ook vanwege het ontwerp en de bijzondere architectuur, dat destijds erg vooruitstrevend was. Nog steeds doet het gebouw en het ontwerp ietwat futuristisch aan, hoewel met enige retro-feeling. Het is een bioscoop zoals ik nog niet eerder heb gezien. Vrijstaand, hoekig, gebouwd als zelfstandig pand, los van elke steun. Aan de voorzijde de simpele letters ‘Kino International’, en een grote filmposter achter een glas. Deze filmposters zijn met de hand geschilderd en kloppen dus niet altijd helemaal, maar dragen zo wel bij aan de bijzondere sfeer die het pand uitstraalt. Glamour uit de vorige eeuw, maar alles behalve oubollig of saai.
De verwachtingen die de buitenkant van het Kino schept, worden bij de entree meteen waargemaakt. Prachtig hout bij de loketten voor kaartverkoop (die nog steeds in gebruik zijn), het prachtige blauwe velours bij de garderobe. De entree is stijlvol, vol met glas en messing en het plafond is een plaatje door de bijzondere plaatsing van het hout en de oranje gloeilampen. Ik merk dat ik behoorlijk onder de indruk ben van de bioscoop, ik krijg er geen genoeg van!
Na de binnenkomst en het afgeven van je jas bij de garderobe, kun je zowel links of rechtsaf via een trap omhoog naar de foyer lopen. Die ligt aan de voorkant van het gebouw. Ik zie ineens helemaal voor me hoe mensen in pak en mooie galakleding hier naar boven lopen, langs die prachtig verlichte gang naar boven toe. De lichten die in de wand zijn ingemetseld, creëren de illusie van een sterrenhemel en stralen je tegemoet. Wat een entree!
In de foyer heb je door de hoge ramen uitzicht op de Karl Marx Allee, cafe Moskau en de plattenbau die tot aan de Spree is gebouwd. Ook kun je de Fernsehturm goed zien, die vrolijk staat te glinsteren in het zonlicht. Ongetwijfeld ook een prachtig gezicht als je ’s avonds de bioscoop bezoekt! De foyer zelf is ook nog in een prachtige en orginele staat, met een glanzend houten vloer, wanden van houten latten en glinsterende kroonluchters. Ook de rode stoelen zijn nog volledig origineel, ondanks dat de stof van de zetels natuurlijk een aantal keer vervangen is. Het oogt zó luxe en bijzonder, dat je bijna vergeet dat dit gebouw in een land stond waar grondstoffen en luxe-artikelen juist zeer schaars waren. Je voelt met hoeveel liefde er geprobeerd wordt, om het Kino International in Berlijn in de oorspronkelijke staat te houden.
Er is maar één nadeel aan de hele foyer (volgens de beheerder van het Kino, en dat is de ligging van de foyer. De ramen zijn meters hoog en liggen pal op het zuiden. Je kunt wel raden hoe enorm héét het kan worden in de zomer! Achter dat ietwat onhandige foutje kwamen ze al in de jaren ’60, en daarom werd er een gigantische (water- en diesel-verslindende) airconditioninginstallatie in de kelder gebouwd, om de foyer en de zaal enigszins koel te kunnen houden op warme dagen. In het na-oorlogse Berlijn was dit een toppunt van luxe, maar als ze het niet hadden gedaan, was de klandizie waarschijnlijk weg gebleven en was er nu geen Kino International meer geweest. Na de Wende hebben ze provisorisch een blindeerfolie op de ramen geplakt, wat enigszins tegen de hitte beschermt. Maar echt heel mooi is het niet.
Wel prachtig en tot in de puntjes verzorgd, is de bioscoopzaal van het Kino International. Ik had wel eens wat foto’s gezien, maar die doen eigenlijk geen recht aan de werkelijkheid. Het is eenvoudig van opzet, maar eigenlijk ook weer erg luxe. De prachtige blauwe gordijnen die het scherm beschermen, de originele wit glinsterende vitrage erachter, die nét dat extra beetje glamour geeft.
De hele zaal is er op ingericht om de bezoeker de ultieme filmervaring te bezorgen. De stoelen zijn in de juiste hoek geplaatst voor het optimale zicht, de houten latjes aan de wanden verplaatsen samen met het golvende plafond het geluid zo optimaal mogelijk, en toppunt is het scherm zelf. Er kan in deze bioscoop 70 mm film worden afgespeeld. Dat was destijds erg bijzonder, je kunt het een beetje vergelijken met IMAX techniek van tegenwoordig. Hoge kwaliteit, hoge resolutie en 6 geluidssporen. Een hele beleving! Daarmee deed de DDR niet onder voor Amerika maar ook niet voor de USSR. Erg vooruitstrevend dus in die tijd! Nog steeds worden er af en toe in het Kino films in 70 mm uitgezonden, zoals binnenkort de nieuwe film van Quentin Tarantino.
Bij alles wat in de DDR (binnen de voorgeschreven kaders) positief vooruitstrevend was, daar wilden de partijbonzen van de SED natuurlijk bovenop zitten. Rij acht had meer beenruimte, luxere stoelen en het allerbeste zicht op het scherm. Het zal je dus niet verbazen dat deze zitplekken standaard voor Ullbricht, Honecker, Mielke en hun partners waren gereserveerd.
Maar er waren meer voordelen voor de eliteheren uit de DDR. Zo werd het hele Kino volledig onderkelderd en werd er een grote veiligheidsbunker gebouwd waar de SED-leiders zich terug konden trekken in geval van nood. Er waren geheime vergaderzalen, waar de partijbazen zich met de acteurs en het nodige gezelschap vermaakten voor de film begon, zodat ze zich niet met het gewone volk hoefden te mengen. Ook wel de Erich Honecker Lounge genoemd. Vandaag de dag worden die ruimtes verhuurd voor feestjes, waar parties worden gegeven die in DDR-tijden never nooit plaats hadden mogen vinden.
De overige ruimte onder het Kino, wordt deels in beslag genomen door die fameuze aiconditioning uit de jaren ’60, en functioneert deels als opslagruimte (of liever gezegd rommelhok), waar zoveel parafernalia uit de DDR-tijd ligt opgeslagen, dat elke verzamelaar er hebberig van wordt.
Na de Wende nam een bioscoopondernemer het Kino International over. Gelukkig voerden zij geen gevreesde modernisering door, maar is het pand met veel liefde en aandacht gerestaureerd. De programmering is toegespitst op de typische Kino International bezoeker: hier worden bekende arthouse films van Wenders en Woody Allen gedraaid en films met een vaste fanschare. Jaarlijks staat de bioscoop in de spotlights tijdens het filmfestival van Berlijn, de Berlinale. Zo is ook vandaag de dag het Kino International een heel bijzonder gebouw, zowel van buiten als van binnen.
Wil je ook het Kino International bezoeken? Dat kan! Bezoek een van de films die er draaien, er zijn ook films die niet Duits nagesynchroniseerd zijn. Je kunt ook één van de feestjes bezoeken, maar dan kun je helaas weer niet de zaal bezoeken. Er is één dag in het jaar dat je achter de normaal gesloten deuren van deze bioscoop mag kijken, en dat is met de Tag des Offenen Denkmals. Elk jaar in september openen vele gebouwen en monumenten hun deuren voor nieuwsgierige bezoekers, zo dus ook het Kino International. Je krijgt dan een gratis rondleiding van de beheerder van de bioscoop, die je met zijn enthousiaste verhalen absoluut kan overtuigen van de schoonheid van dit mooie historische pand.
Kino International
Adres: Karl Marx Allee 33, Mitte.
OV: U5 Schillerstrasse
Het filmprogramma is te bekijken via de website van York Kinos Berlin.
Oh, gaaf! Zo tof zelfs dat ik zou overwegen een keer vreemd te gaan met de Tag des offenen Denkmals en naar Berlijn zou gaan ipv hier op Denkmaljacht te gaan!
Ha Fem, dat zou leuk zijn als je dan eens aan kunt haken! En misschien eens v.v., want ik ben nog steeds niet in Hamburg geweest! :O
Haha, puik plan! Ook dat van HH, want daar moet je toch eens naartoe ;)