Hoe zit dat nou met Heiligenabend? En waarom zijn er zoveel restaurants en winkels gesloten in Berlijn met kerst? Waar haal je nog snel even een hapje eten of kun je wat luxer uit eten gaan? Deze vragen zijn maar een kleine weerspiegeling van de ontploffing die jaarlijks in december in mijn email inbox plaats vindt. Genoeg redenen dus, om een pagina met een paar handige tips voor jullie te tikken. Enne, dan wil ik jullie niet meer horen he!
Eerst even de basics. Hoe zit dat nou met kerst in Duitsland?
In Nederland vieren we kerst op eerste kerstdag en in mindere mate op tweede kerstdag. Ook is het in Nederland tegenwoordig heel normaal dat restaurants geopend zijn en zijn zelfs supermarkten gewoon open. In Duitsland is dit écht heel anders. Voor de Duitsers begint het kerstfeest op 24 december, ook wel ‘Heiligenabend‘ genoemd. Iedereen is die dag ook al vrij of werkt hooguit een halve dag. Alle winkels, supermarkten, musea en andere openbare gebouwen zijn gesloten of sluiten eerder en het OV rijdt volgens de zondagdienstregeling.
Men is die avond samen met familie, versiert de kerstboom en pakt stapels cadeaus uit. Anderen bezoeken een kerkdienst. Uit eten gaan is met Heiligenabend een no-go, iedereen eet thuis. Er komt dan een traditioneel kerstdiner op tafel met gans of eend, aardappelen (kloßen!) en rode kool, anderen eten een eenvoudige kartoffelsalat met een knäcker (worstje) omdat het grote diner (met die gans of eend dus) op eerste kerstdag plaats vindt. Heiligenabend is in Duitsland echt wat bijzonders, je zult ook merken dat het dan héél erg stil en verlaten is op straat!
Eerste en Tweede Kerstdag zijn bijna net zo belangrijk in Duitsland als Heiligenabend, maar al wel iets meer ontspannen. Wel zijn het officiële feestdagen en is dus ook (bijna) iedereen vrij! Geen geopende winkels, supermarkten of kiosken, zelfs de späti’s zijn dicht!
Ook zijn heel veel musea met de kerstdagen gesloten, op een aantal uitzonderingen na. Men bezoekt tijdens die twee dagen nog een kerstmarkt, of gaat op bezoek bij vrienden of familie. Ook zijn er veel mensen onderweg in de vele parken en bossen, voor een typische Sonntag-Spaziergang, waarna thuis weer allerlei lekkers op tafel komt. Zeker op Tweede Kerstdag zijn er alweer meer restaurants geopend, ook veel musea doen dan weer mee. Winkels blijven echter dicht.
Uit eten in Berlijn met kerst:
Uit eten met de kerstdagen is in Berlijn best een hele kluif. Heel erg veel restaurants zijn in ieder geval Heiligenabend gesloten en velen zelfs alle kerstdagen, waardoor een handjevol imbissen en op toeristen-gerichte restaurants met exotische keukens overblijft. Toch is het me ook dit jaar weer gelukt om een aantal restaurants in Berlijn te vinden die geopend zijn met de feestdagen! trots kijkt Het zijn er niet ontzettend veel, maar bij onderstaande restaurants kun je met de kerstdagen in ieder geval terecht voor een fijne, lekkere avond! Wees er wel snel bij en reserveer echt zo snel mogelijk om teleurstellingen te voorkomen! In alle gevallen hoop ik dat je iets aan onderstaande tips hebt!
Heiligenabend en/of Eerste Kerstdag:
Restaurant Schneeweiß
Traditionele Duitse en Oostenrijkse keuken in een heerlijk modern jasje, dat is Schneeweiß in een notendop! Dit gezellige restaurant in een rustig zijstraatje van Friedrichshain biedt heerlijke en relatief eenvoudige gerechten op topniveau. Ze staan bekend om de uitstekende schnitzels en zalige wijnen, maar presenteren tijdens de kerstdagen een traditioneel kerstmenu met eend en gans. Omdat ze ook overdag geopend zijn en de hele dag warme gerechten serveren, is het ook een prima venue voor een kerstlunch! Wees er wel snel bij met je reservering, want het gaat hard!
Adres: Simplonstrasse 16, Friedrichshain
Reserveren: via email: info@schneeweiss-berlin.de
Budget: €€
Meer informatie: www.schneeweiss-berlin.de
Tijden: Open op 25 en 26 december van 17:00 tot open einde, de keuken sluit om 22:00 u. Heiligenabend gesloten.
Cecconi’s Berlin
Een heerlijk Italiaans restaurant op de begane grond van het Soho House nabij Alexanderplatz, waar je handgemaakte pasta en andere heerlijke gerechten krijgt. Ze zijn gedurende alle kerstdagen geopend, wees wel op tijd met reserveren!
Adres: Torstrasse 1, Mitte
Reserveren via: cecconisberlin.com
Budget: €€
Meer informatie: cecconisberlin.com
Tijden: Op 24 en 25 december geopend vanaf 12:00 tot 00:00 uur, maandag de 26e vanaf 18:00 uur
Kopps – Vegan kitchen
Wil je graag volledig vegan eten? Dan is Kopps een aanrader voor de kerstdagen! Hun smaakvolle restaurant is alle kerstavonden geopend en geserveerd wordt een creatief, winters menu. Hier staan lokale producten en duurzaamheid centraal! Ben je bereid om je met nieuwe gerechten en smaken te laten verrassen? Dan is Kopps echt iets voor jou.
Adres: Linienstraße 94, Mitte
Reserveren via: kopps-berlin.de
Budget: €€
Meer informatie: kopps-berlin.de
Tijden: 24, 25 en 26 december vanaf 17:00 tot 21:30 uur geopend.
Night Kitchen
Midden in de sfeervolle Heckmannhöfe zit Night kitchen in een oud koetshuis. Ze zijn alle kerstdagen geopend en serveren een heerlijk menu-op-maat, aangepast voor je gezelschap en bedoeld om met elkaar te delen. Of je nou met 2 of 10 personen komt: ze maken er een heerlijk diner van! Je betaalt een vaste prijs van 52 tot 68 euro per persoon, afhankelijk van je wensen.
Adres: Oranienburger Str. 32, Mitte
Reserveren via: nightkitchenberlin.com
Budget: €€
Meer informatie: nightkitchenberlin.com
Tijden: 24, 25 en 26 december geopend vanaf 18:00 uur, de keuken sluit om 22 uur.
©Jannis Hagels
Carl & Sophie
Met een overheerlijk kerstmenu is restaurant-met-spreeuitzicht Carl & Sophie ook met de kerstdagen geopend. Er wordt een creatief en feestelijk viergangendiner geserveerd, met als hoofdgang het traditionele kerstgerecht Beef Wellington. Bij het schrijven van het artikel was het me niet helemaal duidelijk of er een vegetarisch alternatief is, maar dat zou je bij het restaurant kunnen navragen.
Adres: Alt-Moabit 99, Moabit
Reserveren via: carlundsophie.de
Budget: €€€
Meer informatie: carlundsophie.de
Tijden: 24, 25 en 26 december geopend vanaf 16:00 tot 22:30 uur
Michelberger
Met een innovatief team van chefs, boeren, jagers en tuinders, presenteert het Michelberger restaurant sinds kort een bijzonder 3-gangen-menu. De basis van het menu is vegetarisch, vlees wordt geserveerd als extra. Alles draait om producten van het seizoen en worden op de eigen Michelberger Farm geproduceerd. Het menu is altijd weer een verrassing, wel wordt er natuurlijk rekening met je wensen gehouden. Het diner wordt geserveerd op sharing plates en je kunt aangeven of je vegetarisch of vegan wil eten. Met de kerstdagen hebben ze een speciaal menu ontwikkeld waar binnenkort meer over bekend wordt. Geopend zijn ze wel, dus als je nieuwsgierig bent kun je vast reserveren!
Adres: Warschauer Str. 39, 10243 Berlin
Reserveren via: michelbergerhotel.com
Budget: €€€
Meer informatie: https://www.michelbergerhotel.com/en/food-and-drink
Tijden: 24 december geopend vanaf 18:00 uur, op 25 en 26 december alleen brunch met kerstspecials.
Restaurant Prism *
Een van mijn favoriete chefs, Gal Ben-Mosche, heeft na zijn enorme succes met restaurant Glass (16 punten in Gault Millau) het roer omgegooid en nieuw succes geboekt met Prism. Tot hun grote trots hebben ze inmiddels ook al een Michelin-ster verdiend! Hier kun je je 6 tot 8 gangen lang laten verwennen met de meest heerlijke gerechten, of kiezen voor Prism Social, waarbij het hele menu op tafel komt om te delen met je tafelgenoten (beschikbaar na prepayment). Een geweldig restaurant om verrassend te dineren! Reserveer tijdig om verzekerd te zijn van een plekje!
Adres: Fritschestraße 48, Charlottenburg
Reserveren via: prismberlin.de/
Budget: €€€€
Meer informatie: prismberlin.de
Tijden: Dit jaar alleen op 24 december geopend vanaf 18:00 tot 00:00 uur
Buiten de deur ontbijten met kerst/Kerstbrunch:
Oké, na alle restaurants had ik niet heeeeeeeeel erg veel zin om allerlei tentjes nog over hun brunch na te gaan bellen (Sorry). Maar, bij deze een paar handige namen met wat summiere informatie en openingstijden, dat helpt je vanzelf op weg. Wel even de info dubbelchecken bij je reservering!
• Alte Turnhalle – 25 en 26 december, van 10:00 tot 15:00 uur – Groot Weihnachts-brunchbuffet – 24,90 per persoon, 12,90 per kind van 4 tot 12 jaar – Reserveren: dieturnhalle.de – Holteistrasse 6-9, Friedrichshain (Op tijd reserveren, bijna volgeboekt!!)
• Weihnachtsbrunch @ Hofbräu Berlin – 25 en 26 december, vanaf 10:00 tot 15:00 uur – Beiers buffet met enorme keuze – 16.90 per persoon, kinderen tot 10 jaar gratis, kinderen van 11 tot 14 jaar 8.50. Reserveren: hofbraeu-wirtshaus.de/berlin – Karl Liebknechtstrasse 30, Mitte.
• Spindler – 26 December, van 10:00 tot 16:00 uur – Grote kerstbrunch – Paul-Linke-Ufer 43/45, Kreuzberg.
Welke kerstmarkten zijn er met de kerstdagen nog wel open?
Op Heiligenabend zijn een klein aantal kerstmarkten geopend, let wel op de ingekorte openingstijden. Een aantal zijn ook nog tijdens eerste en tweede kerstdag geopend, zij het binnen beperkte tijden. Alle adressen, openingstijden en overige informatie van de kerstmarkten zijn hier te vinden: kerstmarkten in Berlijn.
Kerkdiensten met kerstmis in Berlijn
Er zijn rondom de kerstdagen talloze kerstdiensten, met als hoogtepunt natuurlijk Heiligenabend met talloze late diensten. Er is niets sfeervollers dan een kerstdienst op de late avond! Hieronder een overzicht van de kerstdiensten bij de bekendere evangelische kerken in Berlijn. Wees wel écht ruim op tijd (minstens een halfuur van te voren) anders heb je geen plek en is de kerk helemaal nokkie-vol!
Berliner Dom – Am Lustgarten, Mitte
Maandag, 25. December 2023 – Eerste kerstdag
10:00 uur – Festgottesdienst zum 1. Weihnachtsfeiertag
18:00 uur – Abendgottesdienst
20:00 uur – Festliches Weihnachtskonzert
Dinsdag, 26. December 2023 – Tweede kerstdag
10:00 uur – Festgottesdienst zum 2. Weihnachtsfeiertag
15:00 uur – Krippenspiel 23
Kerstmis voor iedereen / Christvesper op Berlin Hauptbahnhof
Zondag 24 december 2023, aanvang: 22 uur.
In de grote entreehal van het Berlijnse Hauptbahnhof is op Heiligenabend een bijzondere kerstdienst voor iedereen. De hal wordt prachtig versierd, het altaar is net voor de roltrappen en de sfeer is erg bijzonder. Het kerstverhaal uit de bijbel wordt voorgelezen terwijl af en toe treinen arriveren of vertrekken. Met alle gasten ontstaat er een traditionele kerstsfeer in een ongewone omgeving. De preek komt van de directeur van de Stadtmission, het Berlijnse Leger des Heils. Let wel op dat er maar weinig zitplek is en dat Hauptbahnhof wel eens koud kan zijn. Denk dus aan warme kleding! En als je het kunt missen, wordt een donatie aan de Stadtmission – die de Berlijnse daklozen helpt – erg op prijs gesteld.
Overige tips voor tijdens de kerstdagen:
• Bezoek een van de Berlijnse dierentuinen! – Het Berlijnse Tierpark in Friedrichsfelde (Ost) en de Zoo Berlin in Charlottenburg (West) zijn ook dit jaar weer geopend met de feestdagen. En wel van 9 tot 14 uur op Heiligenabend, tot 16.30 uur op de kerstdagen! Ideale dagen voor een bezoekje dus. Let wel op, de kassa’s sluiten in beide zoo’s een uur voor sluitingstijd.
• Tijd voor musea! – Helaas, op de 24e (Heiligenabend) zijn alle musea gesloten. Maar op 25 en 26 december zijn de meeste gewoon geopend, wel volgens de zondags-tijden. Een fijn overzicht van alle musea in Berlijn kun je hier bekijken, let wel even goed op dat je de openingstijden van het desbetreffende museum nog een keertje checkt!
• Wandeling in het park – Berlijn heeft talloze prachtige parken, die zelfs in de winter de moeite waard zijn door de mooie ligging. Bijzonder zijn onder andere het Volkspark Friedrichshain met haar Trümmerberge, Volkspark Humboldthain met de half ingestorte bunker en het Viktoriapark. Kijk hier voor een overzicht!• Schaatsen op de Berlijnse ijsbanen! – Of je nu rondjes draait om de Neptunusfontein op de kerstmarkt voor het Rote Rathaus bij Alexanderplatz, zwiert in het Eisstadion Neukölln of liever lekker snel over de officiëlle IJsbaan in het Sportforum in Hohenschönhausen zoeft: schaatsen hoort bij de winter! Neem je eigen schaatsen mee of huur terplaatse een paar en geniet van een paar uurtjes onbezorgd ijsplezier!
Fijne feestdagen!
Hopelijk heb je iets aan bovenstaande tips! In de komende weken en aanloop naar kerst toe, werk ik ze nog verschillende keren bij. Nog specifieke vragen waar Google geen antwoord op heeft? Schrijf ze dan hieronder bij de comments, dan kan ik er rustig op reageren én hebben andere lezers er ook nog iets aan! Maak er fijne feestdagen van in Berlijn!
Enne, wil je alvast in de kerstsferen komen? Bekijk dan deze fotoserie!
Fantastisch Emma, dankjewel voor deze waardevolle blog! Wij hebben dan toch iets weten te reserveren voor Heiligenabend (bij prism). Groeten, Teun & Jessie
Hé wat goed! Graag gedaan hoor, heel veel plezier in Berlijn en geniet ervan bij Prism! Doe de chef de groeten :-)
En hoe staat het ervoor anno Kerst 2021? Net 4 dagen hotel in Berlijn vastgelegd. Lees graag jullie tips!
Hoi Caro, sinds een paar dagen zijn de voorlopige data van de kerstmarkten bekend, die verwerk ik nu in de website en zijn in de komende dagen klaar. Echter kan ik geen garanties w.b. de kerstmarkten geven, de situatie (en dus ook de regels) kan altijd veranderen.
Ik ben vandaag weer aan de slag met Berlijn. Maar je hebt gelijk, er kan de komende 2 maanden natuurlijk vanalles veranderen.
Goedemiddag iedereen, wij hebben voor 5 dagen (4 nachten) een hotel geboekt in Berlijn met de kerstdagen. Nu ik dit lees begin in wel te twijfelen. Er is een hoop gesloten. Zou iemand mij een up date kunnen geven wat er wel mogelijk is om in Berlijn met de kerstdagen te bezoeken.
Hallo Petra, het artikel is weer actueel. Er staan veel tips in, en klik ook zeker even door naar de pagina’s over de kerstmarkten. Zo kun je vast wel een leuk programma voor jullie bezoek aan Berlijn samenstellen!
Ha Emma, Mijn man en ik zijn het weekend van 16 t/m 19 december voor het eerst in Berlijn. Is er ook ergens te vinden in welke kerken er op zaterdag of zondag een gratis kerstconcert te beluisteren is?
Hoi Wendy, dan zou je op de agenda van een aantal kerken in Berlijn moeten kijken. Ik denk niet dat dat op één plaats te vinden is. Kijk gewoon eens wat de kerken van je interesse aanbieden. Concerten zijn er sowieso wel in de Berliner Dom, maar ik verwacht niet dat die gratis zijn.