Boeken over Berlijn – mijn favoriete titels!

Er is al ongelooflijk veel over Berlijn en Duitsland geschreven, zowel in fantastische non-fictie boeken als de mooiste romans en spannendste thrillers. Zoveel titels, dat het schier onmogelijk is om een goed overzicht van alle boeken over Berlijn te maken. Toch heb ik een poging gedaan om mijn persoonlijke aanraders en grootste tips voor je op een rij te zetten. Welkom bij het meest onvolledige overzicht van de mooiste, boeiendste, spannendste en meest romantische boeken over Berlijn. Veel leesplezier!

Er is niets heerlijkers dan lezen. Wegdromen bij pagina’s vol verhalen, bijzondere anekdotes en andere spannende ervaringen die van het papier (of scherm) spatten. En ondanks dat ik al jaren in Berlijn woon en ook wel eens iets anders lees, blijft het fijn om meer te leren over Berlijn door lekker ontspannen te lezen. Door de jaren heen heb ik zo een hoop boeken over Berlijn gelezen en is er in mijn boekenkast een mooie verzameling ontstaan. Persoonlijk geniet ik het meest van mooie waargebeurde verhalen, maar sinds kort heb ik ook de grote hoeveelheid fictie boeken over Berlijn ontdekt. Er is dus nog zóveel te ontdekken!

Laat je gerust inspireren door de titels op deze pagina om verder te zoeken. Staat je favoriete titel er niet bij? Laat dan onderaan bij de commentaren weten om welk boek het gaat (titel, schrijver en uitgavejaar) en waarom andere mensen dat volgens jou zouden moeten lezen!

Goed om te weten: deze pagina is niet compleet (verre van zelfs) en wordt regelmatig bijgewerkt. Via de links kun je meer informatie lezen over het boek en zelfs direct bestellen. Wil je graag je lokale boekhandel steunen? Noteer dan de titel en de schrijver en bestel het boek bij je lokale boekhandel. Veel titels zijn ook verkrijgbaar bij je bibliotheek, dus neem ook daar eens een kijkje!

Boeken over Berlijn – Direct door naar de juiste catogorie:

• Non-fictie boeken over Berlijn
• Fictie boeken over Berlijn
• Klassieke literatuurboeken over Berlijn
• Meer lezen over Duitsland en Europa

Non-fictie – Boeken over Berlijn

Toegegeven, ik moest me echt inhouden met de boekenlijst als ’t om non-fictie gaat. Vrijwel alles wat ik over Berlijn lees, is non-fictie, en de lijst met favorieten is inmiddels enorm lang geworden! Want wat is er veel interessants geschreven! Of je nu veel of weinig achtergrondkennis hebt; lezen én leren over Berlijn blijft gewoon heerlijk.

Veel gaat natuurlijk – hoe kan het ook anders – over de minder leuke kanten van Berlijn; de Tweede Wereldoorlog, de DDR en de muur, koude oorlog, of de nare kanten van West-Berlijn: het is er allemaal bij. De laatste jaren zijn er ook weer een hoop interessante boeken over Berlijn geschreven. Opvallend genoeg zitten daar ook titels van Nederlandse schrijvers bij, zoals het mooie boek van Leo Blokhuis. De nieuwste titels vind je hier bovenaan, zodat je ze zeker niet mist!

Berlijn – Muzikale Revolutie – Leo Blokhuis

Een prachtig boek van groot Berlijnfan Leo Blokhuis! De leukste wandelende muziekbibliotheek van Nederland neemt je in zijn nieuwste boek mee op een muzikale tijdreis door Berlijn. Weliswaar gaat het boek voornamelijk over de (muzikale) kunsten en de grote kunstenaars en muzikanten die Berlijn voortbracht, maar ook is het een boeiend verteld verhaal over de wirwar aan bizarre gebeurtenissen en politiek die Berlijn in de twintigste eeuw voor haar kiezen kreeg.

Het boek start net na de Eerste Wereldoorlog met de glamoureuze maar ook trieste roaring twenties. Daarna maakt het boek een reis door de decennia naar de jaren ’70, het decennium waarin een hevig verslaafde Bowie in Berlijn neerstreek en zijn misschien wel bekendste plaat ‘Heroes’ maakte (en de meesterwerken Low en Lodger). Het album Heroes was een startschot voor een compleet nieuwe muziekstroming, die in de jaren daarna honderden artiesten en muzikanten naar Berlijn trok. Een prachtig en origineel geschreven boek, voor iedereen die van geschiedenis, muziek én Berlijn houdt.

Auteur: Leo Blokhuis
Titel: Berlijn, muzikale revolutie.
Genre: muziek, muziekgeschiedenis
Uitgavejaar: 2020
Pagina’s: 224
Prijs: € 22,95
Meer informatie of direct bestellen: klik hier

Berlijn, een gids door de hoofdstad van de DDR – Erik Timmermans en Jaap Visser

Er zijn ongelooflijk veel goede en mooie boeken geschreven over de DDR, maar slechts een paar in het Nederlands. In het najaar van 2019 is er echter een geweldig boek bij gekomen, dat je echt gelezen moet hebben als je meer over de DDR wil weten, of de DDR beter wil begrijpen. ‘Berlijn, een gids door de hoofdstad van de DDR’ neemt je op een speelse maar grondige manier mee terug naar Oost-Berlijn. Het vertelt over het onstaan van de Sovjet-zone en daarna de DDR, de bouw van de muur, het dagelijks leven in Oost-Berlijn en economisch ellende.

Er staan portretten van DDR-kopstukken in, interviews met mensen die de DDR hebben meegmaakt, en een paar boeiende stadswandelingen. Het is geen typische roman of leesboek, maar bijna een soort speels aangeklede atlas, die je helpt om begrippen en gebeurtenissen op een rij te krijgen en waarheid en fictie van elkaar te onderscheiden. Als kers op de taart is het boek voorzien van prachtige en kleurrijke foto’s en geweldige kaarten, diagrammen en andere infographics. Een must!

Auteur: Erik Timmermans en Jaap Visser
Titel: Berlijn, een gids door de hoofdstad van de DDR
Genre: Geschiedenis, DDR
Uitgavejaar: 2019
Pagina’s: 232
Prijs: € 30,00
Meer informatie of direct bestellen: Klik hier

Statiegeld voor mijn moeder – Manon de Heus en Marijke van der Ploeg

Verre van een klassiek geschiedenisboek, toch indrukkwekkend en veelzeggend over het leven in de DDR. De twintig persoonlijke verhalen van mensen die de DDR hebben meegemaakt, vormen samen het boek ‘Statiegeld voor mijn moeder’. De indringende verhalen gaan over hoe Katrin Bakker door de Stasi werd gestraft toen haar man na een bezoek aan familie in West-Duitsland niet meer thuis kwam. Hoe een jonge vent meermaals probeert naar het westen te vluchten, voor het uiteindelijk lukt, maar hij ook daar niet echt zijn draai kan vinden.

Ik vind het een prachtige geschreven boek, de verhalen zijn boeiend verteld, ik kon het boek soms maar moeilijk wegleggen! Tegelijkertijd is het enorm beklemmend: je kunt je nauwelijks voorstellen dat er nog niet zo lang geleden een land in Europa was waar men zo met mensen omgaat. Statiegeld voor mijn moeder is een goed geschreven verhalenbundel, die door de persoonlijke insteek een einde maakt aan dat nostalgische sfeertje dat steeds vaker om de DDR hangt. Ook in het Duits te lezen onder de titel ‘Das Pfand meiner Mutter’.

Auteur: Manon de Heus en Marrijke van der Ploeg
Titel: Statiegeld voor mijn moeder
Genre: geschiedenis, moderne geschiedenis, DDR
Uitgavejaar: 2019
Pagina’s: 222
Prijs: € 19,95
Meer informatie of direct bestellen: Klik hier

Ik woonde in Berlijn – Ruth Andreas Friedrich

Hoe belangrijk het is om een dagboek bij te houden, dat blijkt wel uit het bijzondere verhaal van journaliste Ruth Andreas Friedrich. Als in 1938 de tanks door de straten van Berlijn rollen, weet ze: er komt oorlog aan. Dat is de dag dat ze besluit om alles op te schrijven en haar dagboek te beginnen. Tijdens het lezen maak je zo alles uit eerste hand mee. Ze beschrijft hoe de Kristallnacht plaatsvindt, hoe de oorlog uitbreekt en Ruth met haar vriend in het verzet terechtkomt. Hoe ze joden en andere mensen helpen, voedselbonnen stelen en zo goed en kwaad als ’t gaat proberen de oorlog te overleven.

Haar eerste boek op basis van haar dagboek over de oorlog publiceert ze in 1947 en slaat wereldwijd in als een bom. Later, in 1962, volgt nog een tweede boek, over het leven van 1945 tot 1948 in de Sovjet-zone waar Rode Leger soldaten al plunderend en verkrachtend door het oosten van Duitsland struinen. In de Nederlandse editie zijn beide boeken samengevoegd tot het heftige boek ‘Ik woonde in Berlijn’, in het Duits heet het ‘Der Schattenmann’. Het was erg populair tot in de jaren ’70, maar raakte daarna een beetje in de vergetelheid. Zonde, want het is echt een boek dat iedereen gelezen zou moeten hebben om meer van de oorlog in Berlijn te begrijpen. Het boek is online momenteel alleen als E-book of tweedehands te verkrijgen, vraag daarom ook eens bij je lokale boekhandel naar het exemplaar!

Auteur: Ruth Andreas Friedrich
Titel: Ik woonde in Berlijn
Genre: Geschiedenis, dagboek, Tweede Wereldoorlog
Uitgavejaar: 2012 (heruitgave)
Pagina’s:
Prijs: € 9,99 (e-book)
Meer informatie of direct bestellen: Klik hier (Alleen e-book)

Christiane F (Wir kinder vom Bahnhof Zoo) – Horst Rieck & Kai Hermann

Dieptragisch en beklemmend boek over de jonge Christiane Felscherinow, die op haar 13e voor ’t eerst heroïne gebruikt. In het trieste West-Berlijn van de jaren ’70 komt ze terecht in het deprimerende Gropiusstadt, waar ze met een fout vriendje en vervolgens met drugs in aanraking komt. Al snel moet ze tippelen bij Bahnhof Zoo om haar verslaving te kunnen financieren.

Het boek werd geschreven door twee journalisten van der Spiegel, in 1981 is het ook verfilmd met o.a een gastoptreden van David Bowie. Inmiddels is er ook een opvolger van het boek van Christiane verschenen.

Auteur: Horst Rieck en Kai Hermann, Christiane Felscherinow (vertaald door: Hans van Straalen)
Titel: Christiane F. (Duitse Titel: Wir kinder vom Bahnhof Zoo)
Genre: young adult
Uitgavejaar: 1978, in het Nederlands voor ’t eerst in 1980.
Pagina’s: 320
Prijs: € 16,99
Meer informatie of direct bestellen: Klik hier

 Van het Socialisme en de dingen die voorbij gaan – Willem Melching

Het boek van Willem Melching is voor mij – toen ik het voor ’t eerst las in 2006 – een van de allergrooste redenen geweest om Berlijn te willen bezoeken. ‘Van het Socialisme en de dingen die voorbij gaan’ las ik tijdens mijn studie, toen ik meer wilde weten over dat ooit verdwenen land in Duitsland. Het vertelt alles wat je maar over de DDR wil weten. Waarom het land als zo’n enorme dreiging werd gezien in Europa. Hoe het kwam dat de muur viel. Waarom de Stasi de DDR nog zo lang overeind kon houden.

Het is een wetenschappelijk maar toch interessant verteld boek, dat al snel al die losse feitjes die je al kende en in je hoofd had, weet te ordenen tot een logisch verhaal over de DDR. Door dit boek leerde ik in korte tijd ongelooflijk veel verbanden te leggen in de geschiedenis en het is tot op de dag van vandaag een van mijn favoriete naslagwerken als het gaat over de DDR. Het boek is lastig te verkrijgen, maar als het je lukt om de hand op een exemplaar te leggen krijg je er zeker geen spijt van.

Auteur: Willem Melching
Titel: van het socialisme, de dingen die voorbijgaan – een geschiedenis van de DDR
Genre: Geschiedenis, DDR
Uitgavejaar: eerste druk in 2004, in 2014 herzien
Pagina’s: 336 pagina’s
Meer informatie of direct bestellen: dit boek van Melching wordt niet meer uitgegeven en is nieuw bijna niet verkrijgbaar. Ik raad je daarom aan het boek op te zoeken in een bibliotheek of te kijken bij tweedehands boekwinkels. Je krijgt er geen spijt van! Bekijk hier het boek bij bol.

Stasiland – Anna Funder

Op zoek naar verhalen uit de DDR, vertelt Anna Funder in Stasiland over de mensen wiens leven voorgoed is veranderd door de Stasi. Zoals de dissident Mirjam, die als zestienjarige probeert te vluchten en daarna in de beruchte Stasigevangenis voor vrouwen in Hoheneck terechtkomt. Of Frau Paul, die door de bouw van de muur van haar kind gescheiden wordt.

Ook spreekt Funder met ex-Stasi medewerkers, die nog trots zijn op hun methodes ook en stilletjes de volgende revolutie afwachten. Het is een bijzonder boek, dat ondanks de heftigheid van de verhalen gemakkelijk en prettig leest en je opzuigt als een spons. Stasiland maakt een einde aan welk sprookjesachtig beeld dat je tot dan toe van de DDR had, maar is door de humor nooit ondragelijk.

Auteur: Anna Funder (vertaald door: Carola Kloos)
Titel: Stasiland
Genre: Geschiedenis, DDR, waargebeurd
Uitgavejaar: 2011
Pagina’s: 304
Prijs: € 11,99 (Engelstalige versie), er is ook een Nederlandse vertaling voor € 17,50
Meer informatie of direct bestellen: klik hier

De Wintertuin – Jan Konst

Hilde Grunewald werd bijna honderd jaar oud. Haar verhaal en dat van haar familie is vrijwel een dwarsdoorsnede van de Duitse geschiedenis van de twintigste eeuw. Hilde wordt geboren in de keizertijd en maakt achterenvolgens alles mee: de eerste wereldoorlog, de Weimarrepublik, de Nazidicatuur, aansluitend de Tweede Wereldoorlog, de oprichting van de DDR, de bouw én de val van de Berlijnse muur.

Haar verhaal en dat van haar familie, laat – afgezet tegen die o zo grote en gruwelijke geschiedenis, zien wat voor land Duitsland eigenlijk is. Een geweldige manier om het land van de oosterburen iets beter te leren kennen en de Duitser van nu wellicht een klein beetje te begrijpen.

Auteur: Jan Konst
Titel: De Wintertuin
Genre: literaire roman
Uitgavejaar: 2020
Pagina’s: 336
Prijs: € 15, het e-book kost € 9,99
Meer informatie of direct bestellen: Klik hier!

Berlijn, een bewogen geschiedenis – Cees Nooteboom

Twee boeken onder één grote titel samengebracht. Dit prachtige boek vertelt de persoonlijke verhalen van Cees Nooteboom, die tweemaal langere tijd in Berlijn verblijft. Op het moment dat hij er gaat wonen, voor het eerst in februari ’89, weet hij nog niet dat hij later datzelfde jaar de Wende meemaakt. En ook weet hij niet, dat hij met zijn neus bovenop de hereniging van West- en Oost komt te staan. Een bijzondere tijd, waarin hij zijn persoonlijke observaties en gesprekken vat in het boek ‘Berlijnse notities’ (1990).

Bijna tien jaar na de Wende in 1998 keert Nooteboom nog eens terug naar Berlijn, om aanvullingen te schrijven voor het boek ‘Terugkeer naar Berlijn’. Dit boek dat nu in de winkels ligt, geeft alvast een kijkje in de richting van wat we nu weten: de gigantische en boeiende verandering van Berlijn sinds 1990. In deze grote titel ‘Berlijn, een bewogen geschiedenis’, lees je beide boeken achter elkaar en krijg je een bijzonder kijkje in de ervaringen van een Nederlander in Berlijn tijdens de Wende en tien jaar daarna.

Auteur: Cees Nooteboom
Titel: Berlijn, een bewogen geschiedenis
Genre: literaire roman, geschiedenis, dagboeken
Uitgavejaar: 2009
Pagina’s: 432
Prijs: € 22,99 (paperback)
Meer informatie of direct bestellen: klik hier!

De Berlijnse Muur – Frederick Taylor

Een bijzondere biografie van de Berlijnse muur, die 28 jaar lang de stad in twee stukken deelde. Het vertelt vooral over de menselijke kant van de muur, en wat de betonnen kolos voor de Berlijners betekende. Een boek vol verhalen over (zinloze) ontsnappingen, moedeloosheid, maar uiteindelijk ook over de grote euforie na de val van de muur. Een standaardwerk over de Muur dat je ooit eens gelezen moet hebben!

Auteur: Frederick Taylor (vertaald door: Janine Jager)
Titel: De Berlijnse Muur
Genre: Oorlogsroman, Geschiedenis, waargebeurd
Uitgavejaar: 2010
Pagina’s: 520
Prijs: € 32,99 (verkrijgbaar als e-book voor € 12,99)
Meer informatie of direct bestellen: klik hier!

Die ersten Tage von Berlin: der Sound der Wende – Ullrich Gutmair

Na de val van de muur, wordt Berlijn voor een kort moment de hoofdstad van het NU. Mitte, met haar braakliggende terreinen en kapotte huizen is het centrum van een nieuwe beweging. Massaal trekken kunstenaars, huisbezetters, clubbazen, galeriehouders, DJ’s en ravers zich naar de stad, om het oude Mitte opnieuw tot leven te wekken. In die paar bijzondere jaren begin jaren ’90, krijgt Berlijn ineens het image ‘cool’.

In praktijk duurt die spannende ‘Nach-Wende-Zeit’ maar een paar jaren, de meeste bars, clubs en galeries die tussen 1990 en 1997 het licht zagen, bestaan al niet meer. De coole stad van toen is verdwenen, Berlijn is inmiddels een verenigde metropool geworden waar je moet zoeken naar de littekens van vroeger. Wat vooral overblijft, zijn de verhalen. Ullrich Gutmair was erbij en maakte alles mee. Hij schreef het boek ‘Die ersten Tage von Berlin; der Sound der Wende’. Alleen verkrijgbaar als e-book in de originele (Duitse) taal!

Auteur: Ullrich Gutmair
Titel: Die ersten Tage von Berlin; der Sound der Wende’.
Genre: waargebeurd, jaren ’90, stadsgeschiedenis
Uitgavejaar: 2013
Pagina’s: /
Prijs: € 9,99
Meer informatie of direct bestellen: klik hier!

Berlijn 1936, zestien dagen in augustus – Oliver Hilmes

Alsof er op een pauzeknop gedrukt was, zo plotseling komt in Berlijn in de zomer van 1936 de Nazi-dictatuur tot een halt. Waarom? Hitlers Duitsland staat volledig in het teken van de Olympische Spelen die in de stad wordt georganiseerd. De bordjes met ‘Juden verboten!’ zijn tijdelijk weggehaald, overal klinkt swing en jazz en lijkt in een uitgelaten feeststemming. Ondertussen lopen de voorbereidingen voor een grote veroveringsoorlog in Europa op volle toeren en wordt ten noorden van Berlijn concentratiekamp Sachsenhausen gebouwd. De Nazi’s deden er alles aan om Berlijn als moderne en ‘weltoffene‘ stad te presenteren, en zo de toeschouwers en deelnemers van de Spelen op het verkeerde been te zetten. De Duitse bestseller-auteur Oliver Hilmes neemt je in een prachtig boek mee terug naar die zestien dagen in 1936. Het is een bijzonder portret van de gebeurtenissen rondom een van de grooste propagandakunstjes uit de twintigste eeuw.

Auteur: Oliver Hilmes (vertaald door: Rob Hartmans)
Titel: Berlijn 1936, zestien dagen in augustus
Genre: literaire roman, geschiedenis
Uitgavejaar: 2016
Pagina’s: 318 (Nederlandse vertaling)
Prijs: € 24,99, het e-book kost € 9.99
Meer informatie of direct bestellen: klik hier!

Een Spionne in Oost-Berlijn (Veertig herfsten) – Nina Willner

Hanna is twintig als ze in 1948 uit de DDR naar West-Berlijn vlucht, om aan het communistische regime te ontsnappen. Ze betaalt echter een hoge prijs; ze laat haar familie in Oost-Duitsland achter en zal ze veertig jaar lang niet meer zien. Hanna beland uiteindelijk in Amerika, ontmoet daar holocaust-overlevende Eddie Willner en ze worden ouders van Nina. Nina gaat als een van de eerste vrouwen aan de slag bij de US Intelligence unit, en komt zo in Berlijn terecht. In dit boeiende boek beschrijft Nina haar eigen ervaringen en haar familieverhaal. Ze schrijft over haar leven als geheim agent midden in de Koude-Oorlog en ook over het dagelijkse leven in Oost-Berlijn.

Auteur: Nina Willner (vertaald door: Laura van Campenhout)
Titel: Een spionne in Oost-Berlijn, eerder uitgegeven als ‘veertig herfsten’
Genre: Waargebeurd, familieverhaal, geschiedenis
Uitgavejaar: 2019
Pagina’s: 368
Prijs: € 12.50
Meer informatie of direct bestellen: klik hier!

Heb je nog meer tips voor bijzondere non-fictie boeken over Berlijn? Laat hieronder een reactie achter!

Fictie – Boeken over Berlijn

Naast alle heftige waargebeurde verhalen, zijn er ook talloze bijzondere verhalen en boeken over Berlijn geschreven die niet (volledig) waargebeurd zijn. Fijne fantasieverhalen, die je doen wegdromen in een Berlijn van vroeger of vandaag. Natuurlijk zijn heel veel van deze boeken spionage-verhalen en drama’s over de Tweede Wereldoorlog of de DDR. Logisch want de stad leent zich enorm voor spannende verhalen over de Koude Oorlog, moord en sex in de Weimar republiek en tragedie tijdens de Nazitijd. Maar er zitten ook nog talloze andere verrassende titels bij, die Berlijn als kleurrijke achtergrond gebruiken voor de meest mooie, romantische of spannende verhalen. Veel plezier met dit fijne lijstje met fictieboeken over Berlijn!

Verraad in Berlijn – Steve Vogel

Het is mid-jaren 50. De Berlijnse muur is nog niet gebouwd, maar de sectorgrens tussen de Amerikaanse en Sovjet-sector wordt sterk bewaakt. De CIA bedenkt een gewaagd plaan om de KGB en het Sovjet-leger af te kunnen luisteren; ze bouwen een tunnel, uitgerust met de meest moderne apparatuur, direct onder de sectorgrens. Ontdekking van de tunnel zou gegarandeerd leiden tot een enorme confrontatie met de Sovjets, misschien wel de explosie die de Koude Oorlog in een kernoorlog zou brengen. Toch gaat het werk door. Wat de CIA echter niet weet, is dat er een mol in hun midden is. Zijn naam is George Blake.
Een heftig en spannend boek over de hoogtijdagen van spionnen en dubbelagenten in Berlijn, gebaseerd op het waargebeurde verhaal over de Britse spion George Blake.

Auteur: Steve Vogel (vertaald door Petra van der Eerden)
Titel: Verraad in Berlijn
Genre: spionage, koude oorlog
Uitgavejaar: 2020
Pagina’s: 432
Prijs: €24,99, het e-book kost € 9.99
Meer informatie of direct bestellen: Momenteel via bol niet leverbaar, probeer eens bij de Slegte of op marktplaats.

Babylon Berlin Serie – Volker Kutscher

Wie de beroemde televisieserie ‘Babylon Berlin’ kent, heeft vast ook al eens van de boekenserie gehoord waar de serie (losjes) op geinspireerd is. Volker Kutscher schrijft over inspecteur Gereon Rath die in het eerste boek in het Berlijn van de late jaren ’20 terechtkomt; vol feest, drugs, drank en seks, maar ook grote politieke veranderingen, armoede en ellende midden in de Weimar Republik. De boeken over Rath zijn allemaal geweldig gaaf om te lezen en geven een geweldig inkijkje in het Berlijn van ruim 90 jaar geleden. De volgende titels zijn ook in het Nederlands beschikbaar:

Schaduw over Berlijn
Berlijn 1929: uit de Spree wordt het lichaam van een man opgevist. Bij onderzoek blijkt dat het om een Rus gaat, die kort voor zijn dood bruut gemarteld is. Gereon Rath werkt als rechercehur bij de ‘Sitte’, de zedenpolitie maar werkt liever aan moordzaken. Met deze nieuwe zaak ziet hij zijn kans schoon en gaat hij in de Berlijnse onderwereld op zoek naar de moordenaar van de Rus.

Hij legt een samenzwering van Russische bendes bloot, die hem leidt naar de allerhoogste politieke kringen. Voor hij het weet, begeeft Rath zich in een spinnenweb van belangen, en hoort hij dat een bepaalde groep een staatsgreep probeert te plannen. Waar hij echter geen seconde aan heeft gedacht, is dat hij zichzelf wel eens verdacht zou kunnen maken.

Auteur: Volker Kutscher (vertaald door Janet Blanken)
Titel: Schaduw over Berlijn
Genre: detective, politieverhaal, thriller, moord, complot
Uitgavejaar: 2019
Pagina’s: 576
Prijs: € 12,50
Meer informatie of direct bestellen: klik hier!

De Stille dood
Het is maart 1930. Tijdens filmopnames in Babelsberg, wordt de beroemde actrice Betty Winter door een vallende schijnwerper getroffen. Het lijkt aanvankelijk een ongeluk, totdat Gereon Rath aanwijzingen heeft voor opzet. Rath’s collega’s denken dat een voortvluchtige medewerker de moord op z’n geweten heeft, maar Rath gaat al snel een andere kant op en staat er alleen voor. Als er dan nóg een moord plaatsvindt, komt Rath terecht in een wespennest van rivaliserende filmproducenten, het Berlijnse Chinatown en een schimmige onderwereld. Als dan ook het privéleven van Rath nog eens volledig op z’n kop komt te staan, weet hij nauwelijks het hoofd nog boven water te houden.

Auteur: Volker Kutscher (vertaald door Jacques Meerman)
Titel: De Stille Dood
Genre: detective, politieverhaal, thriller, moord, complot
Uitgavejaar: 2019
Pagina’s: 624
Prijs: € 21,99
Meer informatie of direct bestellen: klik hier!

Wolken boven Berlijn – Chloe Aridjis

Op de vlucht voor haar overheersende familie komt Tatiana in Berlijn terecht. Ze gaat werken voor de historicus Weiss, die een zeer teruggetrokken leven leid. Maar met haar nieuwe baan wordt haar leven ineens een stuk complexer en gevaarlijker. Ze ontmoet Jonas, een meteoroloog, die als kind in de DDR troost vond in het veranderen van de wolken. Nu Tatiana in zijn leven is, verandert hij haar leven.

Het boek van Chloe Aridjis neemt je mee door Berlijn, door appartementen, café’s, door de metro, langs een ondergrondse bowlingbaan en nog veel meer plekken. Dit boek is geschreven op de dunne grens tussen waarheid en fictie en laat vooral zien dat steden – net als mensen – hun verleden nooit kunnen ontlopen.

Auteur: Chloe Aridjis (vertaald door Sophie Brinkman)
Titel: Wolken boven Berlijn
Genre: literaire roman, coming of age
Uitgavejaar: 2010
Pagina’s: 205
Prijs: € 14,99
Meer informatie of direct bestellen: klik hier!

Terug naar Berlijn – Verna B. Carlton

Eric Devon heeft lang zijn uiterste best gedaan, maar hoe ouder hij wordt, hoe meer moeite hij heeft om met zijn verleden in het reine te komen. Op een dag kan hij zijn ware identiteit niet langer verborgen houden. Zijn echte naam is Erich Dalburg, hij is Joods en opgeroeid in Berlijn. In de oorlog moest hij Duitsland halsoverkop verlaten, ook omdat hij in het verzet zat. Alleen Nora, zijn Britse vrouw, en een Amerikaanse journaliste (de schrijfster van het boek) kennen zijn ware naam en achtergrond. Ze halen hem over om terug naar Berlijn te gaan en ook Bergen-Belsen te bezoeken. Eric ziet het naoorlogse Duitsland terug en merkt dat er een nieuw begin in zijn hart ontstaat.

Het verhaal van Verna Carlton is bijzonder prettig geschreven en leest makkelijk weg. Het neemt je mee naar het na-oorlogse Berlijn, waar wederopbouw, nieuwe conflicten en jonge tegenstellingen het dagelijks leven bepalen.

Auteur: Verna B. Carlton (vertaald door: Nathalie Koch)
Titel: Terug naar Berlijn
Genre: familieverhalen, psychologisch roman, literaire roman, holocaust
Uitgavejaar: 1956, opnieuw uitgegeven in 2017.
Pagina’s: 262
Prijs: € 21,99
Meer informatie of direct bestellen: klik hier!

Thrillers over Berlijn – Marjolijn Uitzinger

Een van de bekendste Nederlandse auteurs over Berlijn, is Marjolijn Uitzinger. Ze woont sinds 2006 in Berlijn en schrijft middaadromans die zich in Berlijn afspelen. In 2012 debuteerde ze met het boek ‘Een fatale primeur‘. Daarna volgden in korte tijd de titels ‘Citytrip Berlijn‘, ‘De huisgenoot‘, ‘De partijgenoot‘ en in 2018 de nieuwste titel ‘Verloren in Berlijn‘.

Verloren in Berlijn
Oost-Berlijn, 1987. De economie brokkelt steeds sterker af en de paranoia bij de machthebbers van de DDR is op haar hoogtepunt. Burgers worden massaal bespioneerd, gearresteerd en veroordeeld tot jarenlange gevangenisstraffen in nepprocessen. Een beschermd privé-lebven bestaat niet. Valentina is kapster en heeft net een kindje gekregen. Maar voor ze het heeft kunnen zien of aanraken is het bij haar weggehaald. De volgende dag hoort ze dat de baby is overleden. Valentina is ontroostbaar.

Twintig jaar later slaat de twijfel bij Valentina toe. Is haar kind echt overleden zoals haar werd gezegd of hebben de dokters gelogen? Valentina gaat op zoek naar haar kind maar voor ze de waarheid ontdekt, wordt ze omgebracht. Andreas, de vader van het kindje, neemt samen met journaliste Sam de zoektocht naar Valentina’s kind over. Tijdens die zoektocht blijkt wat een lange vingers de DDR nog altijd heeft en welke gruwelijke uitwassen van de socialistische heilstaat nog altijd in het dagelijkse leven aanwezig zijn.

Auteur: Marjolijn Uitzinger
Titel: Verloren in Berlijn
Genre: thriller, misdaad, DDR, koude oorlog
Uitgavejaar: 2018
Pagina’s: 288
Prijs: € 21,99
Meer informatie of direct bestellen: klik hier!

Puinvrouw in Berlijn – Hilde Keteleer

Een Vlaamse journaliste werkt in Berlijn. Ze wordt hals over kop verliefd op de even zinnelijke als enigmatische Gregor, voor wie ze werk en vrienden laat staan. In een roezig spel van aantrekken en afstoten laat Gregor haar Berlijn zien. Samen met de pogingen om een gemeenschappelijke taal te vinden, komt ook het verleden van beiden naar boven. Stad en taal worden hoofdpersonages. Berlijn wordt het raamwerk voor de geschiedenis die net als de taal in flarden komt. Het verleden beknot je vrijheid in die mate dat het een kwestie van leven of dood wordt – of beslis je uiteindelijk toch zelf?

Auteur: Hilde Keteleer
Titel: Puinvrouw in Berlijn
Genre: literaire roman, drama, liefde
Uitgavejaar: 2009
Pagina’s: 254
Prijs: € 12,95
Meer informatie of direct bestellen: klik hier!

Bericht uit Berlijn – Otto de Kat

Voorjaar 1941. Oscar Verschuur is diplomaat in Bern, zijn vrouw Kate werkt in een ziekenhuis in Londen en hun dochter Emma leeft in Berlijn, getrouwd met een Duitser. Alle drie moeten ze hun leven en liefde bevechten op een wereld die in een meedogenloze oorlog verwikkeld is geraakt. Alles komt op scherp te staan. Het explosieve geheim dat Oscar van zijn dochter te horen krijgt, drijft de drie hoofdpersonen tot het uiterste.

Auteur: Otto de Kat
Titel: Bericht uit Berlijn
Genre: literaire roman, tweede wereldoorlog
Uitgavejaar: 2018
Pagina’s: 205
Prijs: € 8,00
Meer informatie of direct bestellen: klik hier!

Die Schwestern vom Kudamm boekenserie – Brigitte Riebe

Weer een geweldige boekenserie die een groot succes is geworden. Die Schwestern vom Kudamm is een boekenserie over – de titel zegt het al – drie zussen die in het na-oorlogse West-Berlijn proberen hun leven op te bouwen. Het is mei 1945, en de zusjes Rike, Silvie en Florentine dromen elk van hun eigen ondernemingen en gaan vol goede moed de toekomst in. Samen heropenen ze een prachtig warenhuis op de Ku’damm. Toch speelt er een duister geheim, wat al snel duidelijk maakt dat het verleden verre van verdwenen is. Het eerste deel speelt direct na de oorlog, het tweede deel in 1952 en het derde deel in 1958. De boeken zijn helaas nog niet in het Nederlands vertaald, dus momenteel alleen in het Duits te lezen! Het plot van de boekenserie is losjes gebaseerd op de tv-serie ‘Kudamm 56’.

Deel 1: Jahre des Aufbaus
Deel 2: Wunderbare Zeiten
Deel 3: Tage der Hoffnung

Auteur: Brigitte Riebe
Titel: Die Schwestern vom Kudamm thrilogie
Genre: literaire roman, west-berlijn, roman, coming of age, drama
Uitgavejaar: 2018, 2019 en 2020
Pagina’s: 205
Prijs: € 14,99 (paperback) € 9,99 (e-book)
Meer informatie of direct bestellen: klik hier!

Communisten en kerstengelen – Marianne Vogel

De Nederlandse Marianne Vogel is ook een schrijfster van Berlijnse thrillers. Vier titels zijn er tot op heden verschenen, elk losjes gebaseerd op ware gebeurtenissen. Het duo Sofie Bank en Frits Arends komt elke keer weer voor een nieuwe zaak naar Berlijn en neemt je zo mee naar een nieuw aspect van de stad en de boeiende gescheidenis. Elk boek is weer ongelooflijk spannend en leest als een trein! Vogel woonde in de jaren ’70 in Berlijn, en heeft ook sindsdien de stad nog talloze keren bezocht.

Over Communisten en kerstengelen: Marieke van Dijk, psychiatrisch verpleegkundige in Berlijn, is dood. Ze is overreden maar het is nog onduidelijk of het een ongeluk was of toch moord. De Amsterdamse particuliere onderzoekers Sofie Bank en Frits Arends moeten het geval in Berlijn oplossen. Direct na aankomst is het al duidelijk dat dit geen eenvoudige zaak is, als ze op de beruchte (en verdwenen geachte) DDR-miljoenen stuiten. Het gonst van de gerusten over de Stasi, de oude geheime dienst van de DDR. Als er vervolgens dan ook nog een oud Stasidossier boven water komt, zijn de rapen helemaal gaar. Bank en Arends zijn tot over hun oren in een ingewikkelde en levensgevaarlijke zaak terecht gekomen, die zich verder uitstrekt dan ze voor mogelijk hadden gehad.

De andere titels van Marianne Vogel zijn: ‘Gedeelde stad, geheelde stad'(2012), ‘In de schaduw van Marlene Dietrich‘(2014) en ‘Geest & Beest'(2018).

Auteur: Marianne Vogel
Titel: Communisten en Kerstengelen
Genre: thriller, misdaad
Uitgavejaar: 2016
Pagina’s: 320
Prijs: € 4,99 (E-book)
Meer informatie of direct bestellen: klik hier!

Staat je favoriete titel er niet bij? Laat dan onderaan bij de commentaren weten om welk boek het gaat (titel, schrijver en uitgavejaar) en waarom andere mensen dat volgens jou zouden moeten lezen!
Goed om te weten: deze pagina is niet compleet (verre van zelfs) en wordt regelmatig bijgewerkt.

Klassiek literatuur – boeken over Berlijn

Er zijn naast moderne boeken, ook nog talloze boeken geschreven in de klassieke literatuur over Berlijn. Het is bijzonder interessant om dit soort boeken te lezen, omdat ze een beeld geven van een Berlijn dat inmiddels niet meer bestaat. Bekend is natuurlijk “Berlin Alexanderplatz“ van Alfred Döblin uit 1929, de roman over Franz Biberkopf die in 1928 uit de gevangenis komt en zijn leven wil betern, maar dan in Berlijn terechtkomt.

Ook beroemd is “Alleen in Berlijn” (jeder stirbt für sich allein) van Hans Fallada. Het meesterwerk werd geschreven in 1947, en gaat over een echtpaar dat na de dood van hun zoon aan het front in 1940, het geloof in het Nazisme verliest. Langzaam maar zeker komt het echtpaar steeds meer in verzet, maar daardoor ook in het oog van de Gestapo. Het is een bijzonder boek, dat gebaseerd is op een waargebeurd verhaal waar Fallada in 1946 van hoorde toen hij een dossier over het echtpaar in handen kreeg.

Klassieke literatuur: boeken over Berlijn:

Het leven gaat verder – Hans Keilson
Herr Lehmann – Sven Regener
Blutsbrüder – Ernst Haffner

Overige titels die zeer de moeite waard zijn:

• Oorlogzone Zoo – Kevin Prenger – Bekijken
• Het Paradijs – Andrea Hunniger – Bekijken
• Born in the GDR – Hester Vaizey – Bekijken
• De Slag om Berlijn – Heinz Rein – Bekijken
• Een vrouw in Berlijn – Anoniem – Bekijken
• Boze geesten van Berlijn – Philippe Remarque – Bekijken
• Nur raus hier! – Andree Kaiser (Verhalenbundel met 18 verhalen van voormalige DDR-burgers die vluchten naar het Westen) – Bekijken.
• De gedeelde hemel – Christa Wolf – Bekijken.
• ‘Waar is de Muur?’ en ‘Daar is de muur’, twee verhalenbundels van journalist en ex-Berlijncorrespondent Margriet Brandsma – Bekijken.
• De dag waarop de DDR mijn moeder meenam – Katrin Behr – Bekijken.
• Fascinatie DDR – Friso de Zeeuw – Bekijken.
• Stasi-Kinderen – Ruth Hoffmann – Bekijken.
• Zwischen uns die Mauer – Katja Hildebrand – Bekijken.

Meer mooie boeken lezen over Duitsland en Europa?

Het is lastig om te begrijpen waarom Berlijn de speelbal van de twintigste eeuw was, als je je niet verdiept in de rest van de geschiedenis over Duitsland, over Europa. Er zijn nog zoveel meer boeiende en spannende boeken te lezen dan enkel en alleen over Berlijn! Hieronder een paar van mijn persoonlijke favorieten.

• In Europa – Geert Mak
• Duitsland – Neil McGregor
• Berlin – The Downfall 1945 – Anthony Beevor
• The Berlin Airlift – Barry Turner
• Why the Germans do it better – John Kampfner

Laat je gerust inspireren door de boeken over Berlijn op deze pagina om verder te zoeken. Staat je favoriete titel er niet bij? Laat dan onderaan bij de commentaren weten om welk boek het gaat (titel, schrijver en uitgavejaar) en waarom andere mensen dat volgens jou zouden moeten lezen!
Goed om te weten: deze pagina is niet compleet (verre van zelfs) en wordt regelmatig bijgewerkt!

Cover foto: Susan Yin (Unsplash)

---

Op deze pagina maak ik gebruik van affiliate-links. Deze links leiden naar verkoopwebsites, waar je producten direct kunt bekijken en eventueel kopen. Bij de aankoop van zo’n product, ontvang ik een heel klein percentage. Geen zorgen, dit kost jou niets extra, de prijs is voor jou exact gelijk. Maar het helpt mij wel om deze website en mijn werk in Berlijn gaande te houden. Bedankt! Voor meer informatie over samenwerkingen en jouw privacy, klik hier.