Het spreekwoord ‘April doet wat hij wil’ was echt van toepassing op de afgelopen maand! Wat een raar weer hebben we gehad! Berlijn heeft altijd een relatief korte lente, dus na de laatste winterdagen in Maart, waren we helemaal klaar voor zonnige dagen en warmere temperaturen. Maar dat ging nog even niet door! Desondanks was het een leuke en volle maand, met veel leuke en verschillende markten, natuurlijk een hoop nieuwe eettentjes en restaurantjes en een trip naar Beelitz Heilstätten. Kortom, genoeg voor een terugblik op de maand april, in deze zestiende editie van Berlijn in Plaatjes!
Fris groen gras en schattige blauwe bloemetjes (Scilla): wat een heerlijk begin van April! De nieuwe maand lijkt wel direct de lente in te luiden en ik ben er enorm aan toe.
Een nieuw foodmarkt trapt af in Berlijn, de Brunnenmarkt! (bestaat inmiddels niet meer) Elke eerste zondag van de maand is er op de Brunnenstrasse in Mitte/Wedding een leuke markt van lokale handelaren. Hier kun je groente, fruit, brood en delicatessen kopen, maar ook lekkere hapjes van allerlei foodstandjes en trucks.
Er is van alles te krijgen, van burgers tot tortilla’s en quesadilla’s en deze prachtige cake pops! Je kon wel merken dat het voor de handelaren nog een beetje onwennig was, want velen waren tegen 14.00 uur al uitverkocht! Al met al een groot succes dus!
Bij “La Caravane Vegane’ nemen we een Buchtel, gevuld met pruimen. Het is een heerlijk broodje, dat uit de Bohemische keuken komt en best zoet is, maar door de lichtzurige pruimenjam heerlijk smaakt!
Het is even wennen aan de locatie van de Brunnenmarkt, weer eens iets heel anders dan een foodmarkt in een semi-hippe verlaten fabriek of loods. De Brunnenstrasse is een levendige multiculturele straat, waar veel Berlijners en Turkse Berlijners wonen. Des te leuker dat ook Berlijners uit andere wijken naar de Brunnenstrasse komen, om kennis te maken met lokale restaurantjes en winkeliers!
Adres: Brunnenstrasse, Mitte
OV: U8 Bernauer Strasse
Meer info: Brunnenmarkt (permanent gesloten)
We wandelen van de Brunnenstrasse naar de mooie vlooienmarkt op de Arkonaplatz, waar je heerlijk tussen antieke dingetjes kunt sneupen. Ik scoor weer een nieuwe LP voor mijn collectie en geniet van het mooie weer. Altijd een fijne plek dit, en veel rustiger dan op de drukke Flohmarkt im Mauerpark.
Tijd voor lunch! We strijken neer bij Sababa, een Israëlisch eettentje in de gezellige Kastanienallee. Hier kun je naast hummus ook salades, shakshuka, sabich en ontbijt krijgen. Ik trakteer mezelf op Hamshuka, eieren in tomaten-paprika saus op een bedje van hummus. Lekker met een pita, en natuurlijk met je vingers eten. Genieten!!
Sababa
Kastanienallee 50/51, Prenzlauer Berg
De week vliegt voorbij en voor ik het weet is het vrijdagochtend en heb ik een reservering voor de Reichstag staan. Ondanks het feit dat ik al best vaak op in de Reichstagkoepel ben geweest, heb ik er nog nooit écht mooie foto’s gemaakt. En dat terwijl je er zo’n fantastisch uitzicht hebt! Ook vind ik de koepel echt geweldig, je kunt er heerlijk wandelen en de lichtval is zo mooi!
Het is nog redelijk vroeg, 10.00 uur, en toch is het al druk bovenop de Reichstag. De eerste bezoekers gaan om acht uur ’s ochtends naar binnen, en daarna wordt het natuurlijk alleen maar drukker. Gelukkig is de koepel gigantisch en heb je alle ruimte om te genieten en te kijken. En ik blijf maar foto’s maken!
Boven op het dak van de Reichstag is een restaurant gebouwd, dat Kaefer Dachgarten heet. Het is vrij groot, met een prachtige serre en een balkon, dat een geweldig uitzicht biedt over het oostelijke gedeelte van Berlijn. Welke gebouwen en koepels herken jij allemaal?
Ik strijk in het restaurant neer voor een kop koffie en trakteer mezelf op een punt appeltaart. Helaas is de koffie écht niet te drinken, maar ziet de lunch- en dinerkaart er wel goed uit, dus hier wil ik graag nog eens terugkomen voor een maaltijd. Eten met zo’n mooi uitzicht lijkt me geweldig!
De koepel van de Reichstag blijft voor mij een van de meest bijzondere gebouwen van de stad. Het is zó oud en heeft zoveel meegemaakt door de jaren heen! Genoeg reden om er dan ook een paar blogs aan te wijden, die je hier kunt lezen:
➤ Lees verder: De Reichstag – getuige van 120 jaar historie
➤ Lees verder: Reichstagkoepel – gratis panorama-uitzicht over Berlijn
Ondanks het mooie weer, duik ik toch het museum in voor een bezoek aan de fototentoonstelling van Martin Roemers. Hij heeft door de jaren heen heel veel verschillende verlaten bunkers, controlekamers, atoomschuilkelders en andere locaties die met de Koude Oorlog te maken hebben, gefotografeerd. Veel locaties daarvan liggen in de voormalige Sovjet zone (DDR, Polen, Rusland, Tsjechië) maar ook in Nederland, Engeland en België.
Want wist jij bijvoorbeeld dat er een atoombunker en controlecentrum in Grou (Frl) geplaatst werd in de jaren ’60? De angst voor het uitbreken van een kernoorlog was tijdens de Koude Oorlog zó reëel, dat deze maatregelen genomen werden. De locatie in Grou was daarom ook niet de enige schuilkelder die in Nederland gebouwd werd.
Ik vind het allemaal prachtige foto’s. Het is niet alleen hele mooie fotografie, maar ook de locaties zijn soms ronduit verbazend. Er is zoveel rondom de Koude oorlog gebeurd waar wij niet van weten, dat je soms echt te kijken staat als je ziet en leest wat er allemaal gebouwd is. De tentoonstelling ‘Relikte der Kaltes Krieges’ van Martin Roemers is nog tot en met 14 augustus 2016 te bekijken in het Duits Historisch Museum.
Overigens is het Duits Historisch niet alleen vanwege de inhoud van de collectie een van mijn favoriete musea in Berlijn, ook het gebouw en de connectie tussen oud en nieuw vind ik geweldig. Ruim tien jaar geleden is er een nieuw gedeelte aangebouwd, dat bijna naadloos aan het oude gedeelte is bevestigd. Met name van het trappenhuis kan ik geen genoeg krijgen!
Deutsches Historisches Museum
Unter den Linden 2, Mitte
Onderweg naar Alexanderplatz, kijk ik snel even door een doorgang, en zie ik deze binnenplaats. Toch bijzonder hoe de buitenkant van een gebouw een binnenplaats zo kan verstoppen. Berlijn heeft nog een heleboel van deze plekken, alhoewel het er steeds minder worden.
Een heel ander doorkijkje dan! Samen met Kees, Nelleke en Elger trekken we een dagje naar Beelitz, om het boomkronenpad te bekijken en door Beelitz Heilstätten te wandelen, een oud sanatorium (kliniek voor tubercolose- en longpatienten ten zuiden van Berlijn). Dit sanatorium werd een van de bekendste urbexlocaties na de Wende, maar is inmiddels stevig achter slot en grendel, nadat de vele avonturiers de gebouwen zwaar hebben toegetakeld.
Sinds het boomkronenpad in Beelitz geopend is, kun je voor 10 euro een uurtje rondwandelen in het oude Chirurgie-gebouw. Een aanrader als je een beetje een idee wil krijgen wat nou die hele fuzz over urbexen is!
Zelden heb ik een gebouw zo aan gort gezien. In een uurtje wandelen we door de chirurgie heen, dat ongetwijfeld ooit een prachtig pand was. Alle ramen zijn kapot, tegels van de muren geslagen, maar de sfeer is er nog. Het is goed voor te stellen hoe 100 jaar geleden zieke mensen hier geopereerd worden, in de hoop nog iets aan hun longen te verbeteren. De volgende foto’s zijn een kleine sfeerimpressie, binnenkort volgt er een uitgebreider blog.
Lange gangen vol met puin. Als ik door zo’n gebouw loop vraag ik me altijd af hoe het eruit zou zien als iemand er eens flink een bezem doorheen trok. Misschien een gekke gedachte, maar de tegels in deze gang waren echt prachtig om te zien en nog in best goede staat!
Uiteraard geen verlaten gebouw zonder bekladding (sorry, dit noem ik geen street art). De chirurgie is verder een leuke locatie om te bekijken, maar voor doorgewinterde urbexers misschien ietsje te gemakkelijk. Want met écht urbexen heeft dit natuurlijk niets meer te maken.
Het boomkronenpad slingert langs de oude Frauenlungenheilstätte, een pand dat al sinds 1945 een ruïne, en door de sovjets nooit meer herbouwd. Het pand is volledig overgroeid en wordt door struiken, planten en zelfs bomen weer teruggegeven aan de natuur. Vanaf het boomkronenpad heb je een prachtig uitzicht over deze ruïne en kun je via informatiebordjes alles erover lezen.
Gelukkig is er ook veel goede street art in Beelitz te vinden. Deze gloednieuwe painting van artiest Ken Plotbot maakt het allemaal weer goed!
➤ Lees ook mijn blog: Baumkronenpfad Beelitz – Hoog boven bomen, tussen ruïnen
Baumkronenpfad ‘Baum und Zeit’ in Beelitz Heilstätten
Adres: Str. nach Fichtenwalde 13, 14547 Beelitz
Meer info: baumundzeit.de
Wat krijg je als een Israëliër en een Palestijn samen besluiten om een restaurantje te beginnen? Dan krijg je niet alleen een briljante samenwerking, maar ook de beste hummus van Berlijn. Zo lekker als bij Kanaan heb ik nog nooit hummus gegeten! Deze hamshuka (shaksuka op een bedje van hummus) is echt de bom, ik wilde bijna m’n bord uitlikken! Ik ben de laatste tijd echt totaal verslaafd aan dit heerlijke gerecht, dus sorry voor de overkill! Maar wat kan ik hier van genieten.
Kanaan is een superleuk tentje in een oude kroeg, Kohlenquelle, in de Kopenhagener strasse (tegenwoordig in de Schliemannstraße) in Prenzlauer Berg. In korte tijd hebben ze furore gemaakt met hun heerlijke dagverse gerechten, dus dat moest ik proeven! Ze zijn zowel overdag open voor de lunch, als ’s avonds voor een lekkere hap eten en een drankje op hun fijne terras.
Edit 2022: Kanaan is elke dag vanaf 18:00 uur geopend.
Kanaan
Schliemannstraße 15, Prenzlauer Berg
Meer info: kanaan-berlin.de
Gib’s mir! En een speciale oversteekplaats voor vrouwen? Hier snap ik helemaal niks van. Of is het een parkeerplaats voor vrouwen? Wie het weet mag het zeggen.
Jaaa! Wat zie ik daar? Een heleboel roze pracht! De bloesemtijd is weer begonnen en die begint altijd als eerste op de Schwedter Steg, een leuk stuk Mauerweg, vlak boven het Mauerpark. Deze Sakurabloesems zijn een cadeau van de kijkers van een Japanse televisiezender, die Berlijn na de Wende graag wat wilden opvrolijken.
➤ Lees verder: Sakurabloesem in Berlijn – Lentepracht aan de Mauerweg
Ik besluit snel door te lopen over de Mauerweg en kom bij S-bahnhof Wollanstrasse terecht, waar ook de kersenbloesem uitgebreid in bloei staat. Zo op de grond lijkt het wel roze sneeuw! Prachtig!
Elk jaar is het maar een paar weken, maar toch kan ik er enorm van genieten, al die bloesem! Het perfecte begin van de lente.
Hallo Mogg, daar zijn we weer! Mogg staat bekend om haar broodjes pastrami, maar vandaag kom ik voor iets heel anders, namelijk, shaksuka!
Dit gerecht at ik al twee keer eerder deze maand, maar dan met hummus. Nu probeer ik het volgens de ouderwetse manier, en krijg ik een skillet met eieren in een tomaten-paprika saus voorgezet. Alhoewel, saus… Ik krijg twee gebakken gebakken eieren in een rare drets met gigantische stukken paprika. Nu ben ik niet zo’n enorme kniesoor als het om eten gaat, maar dit is écht niet lekker. Zwaar teleurgesteld probeer ik nog zoveel mogelijk op te eten, maar uiteindelijk laat ik een groot deel van het gerecht staan. Wat een sof! Volgende keer eet ik toch maar weer een pastrami bij Mogg, de shakshuka kun je hier overslaan helaas…
Mijn mislukte lunch blijkt een voorbode voor een vervelende pechweek. Het weer slaat om en het wordt grijs en steenkoud in Berlijn. De zon laat zich een week lang niet zien en het regent bijna oponhoudelijk. Als dan ook nog het fotorolletje van mijn Praktica volledig blijkt te zijn mislukt (de camera is waarschijnlijk kapot), heb ik het helemaal gehad. Het overkomt me niet vaak, maar wat een baalweek!
Gelukkig is station Hackescher Markt zo mooi, dat troost een beetje.
En ook de bijzondere luchten na een zeldzame onweersbui, zijn prachtig om te zien. Zo mooi hoe de straat kan glanzen na en gigantische regenbui!
Wat is het beste medicijn na een vervelende week? Koffie en taart natuurlijk! En dan met name chocoladetaart. We besluiten om eens een hele andere hoek van Berlijn op te zoeken en treinen naar Charlottenburg. We strijken neer bij Insonne, dat een lief Italiaans cafeetje te zijn, met goede koffie en bizar grote stukken taart. Net wat we nodig hadden!
Insonne
Windscheidstrasse 22, Charlottenburg
Daarna wandelen we door Charlottenburg. Zo anders dan de rest van Berlijn, maar ook heel leuk! Ietsje chiquer, minder hip, meer klassiek. Maar toch gezellig. We besluiten om op een zomerse dag nog eens terug te komen.
Boks!
Tijd voor lunch! We blijven in Italiaanse sferen en komen terecht bij Cappuccino, een cafe van de familie Petrocelli. Ik kies voor een sandwich van huisgemaakt brood met heerlijk zachte avocado, zalm en een hoop rucola. Omdat ze kennelijk denken dat het op een clubsandwich lijkt, krijg ik er nog frietjes bij ook. Leuk tentje, eigenlijk heel on-berlijns, maar een uitstekende uitvalsbasis als je geen trek hebt in de vervelende ketens die de Kurfürstendamm rijk is.
Grand Cafe Cappuccino
Knesebeckstraße 34, 10623 Berlin
We wandelen nog snel even bij Bikini naar binnen, de leuke conceptmall in Charlottenburg. Daar heeft de Londense kunstenaar Rebecca Louise Law een installatie gemaakt, met ruim 30.000 bloemen, hangend aan het plafond. Ik had er prachtige foto’s van gezien, maar op het moment dat ik er kwam waren de bloemen al zo uitgedroogd, dat het wat tegenviel. Toch creëerde het wel een bijzonder sfeertje. Leuk dat Bikini steeds vaker als expositieruimte wordt gebruikt, past helemaal in de sfeer!
Najaaa zeg! Is dat nou ineens een blauwe lucht? Heerlijk! De zon breekt door en heel even is het weer lente in de stad.
En ach, misschien heeft die ‘Dauerregen‘ ook wel zo zijn voordeel, met al die mooie reflecties
Tijd voor iets leuks! Het van Zalando bekende kledingmerk Mint&Berry organiseert een leuke en gezellige bloemenmarkt in de Heeresbäckerei, met bloemisten uit heel Berlijn. Het zijn allemaal mensen die decoratie en mooie bloemen iets serieuzer nemen dan de meeste bloemenzaken in de stad. Want Duitsers zien bloemen en boeketten heel anders dan Nederlanders dat doen en hebben er ook – eerlijk gezegd – wat minder verstand van. Gelukkig is daar de flowermarkt en staan allen échte vakmensen daar hun prachtige bloemen te verkopen.
Ook Hallesches Haus is aanwezig, deze superleuke winkel annex showroom, annex lunchroom en event space verkoopt eigenlijk alles wat hip is, en voor de flowermarket hebben ze een uitgebreide collectie aan cacti meegenomen. De stekelige plantjes zijn niet écht aan mij besteed, maar van de aankleding kan ik m’n ogen niet af houden.
Tijd voor een drankje!
… en daar iets te happen bij. Brammibal’s Donuts is een vegan donutbakker, die werkelijk de heerlijkste creaties maakt. Ik geniet hier van een heerlijke donut met rozenwater. Zalig zoet en toch fris, mmm! Des te leuker om te horen dat Brammibal binnenkort (verwachting midden Mei) een eigen shop opent aan de Maybachufer in Neukölln, zodat je voor je verse vegan donuts maar ook bagels en goede koffie, niet meer persé op de eerste de beste markt hoeft te wachten!
Brammibals Donuts
Maybachufer 8, Neukölln
Brammibal’s is inmiddels in heel Berlijn te vinden. Check de website voor actuele adressen: brammibalsdonuts.com
Bloemen fotograferen. Laat mij dat lekker een dagje doen, ik vermaak me wel!
Een van mijn grote favorieten, witte anemonen met een donker hart.
Of ranonkels… Zijn ze niet lief?
Of deze lelietjes der dalen? Goed, na een paar uur bloemen op de foto zetten wordt het op de markt steeds drukker, en dus besluiten wij om verder te gaan. Er is namelijk nóg een leuk evenement gaande in Berlijn. Een lokale buurtonderneming heeft namelijk een ‘Hinterhöfe vlooienmarkt-dag’ georganiseerd, waar iedereen aan mee kan doen. Iedereen organiseert zelf een kleine vlooienmarkt in het trappenhuis of het hofje achter huis, en verkoopt daar eigen spulletjes. Tijd voor een onvervalste Schnappchenjagt!
Zo komen we in andermans overloopt…
En vinden we de meest bizarre verzamelingen van spullen op tafels in een hofje in Kreuzberg. Heeft iemand nog een radiatorknop nodig? Of een rolletje koeienbehang?
Mooie hofjes…
We komen in het ene na het andere leuke hofje, vooral veel kinderen verkopen oud speelgoed en oude spulletjes. Het is leuk om te zien hoe iedereen uit de buurt meedoet met het verkopen, en mensen ook zelfgebakken taarten en ander lekkers proberen te slijten. Een superleuk initiatief!
Na een drukke markt en een hoop kleinere vlooienmarkten, zijn we toe aan een pauze. Middenin de mooie Graefekiez zit Floor’s (bestaat inmiddels helaas niet meer), een leuk cafeetje dat al zeker twee jaar op m’n verlanglijstje stond. Hier kun je heerlijk koffieleuten met zalige taart, maar ook lekker lunchen.
Voor we het weten zitten we hier een hele tijd, het huiskamergevoel en onze vermoeidheid gaat enorm goed samen. Zo leuk als een cafe waar je altijd al heen wilde, ook daadwerkelijk zo leuk en fijn blijkt te zijn!
Hallo mooie Eberswalder strasse!
Een van de betere dingen om absoluut in je verhuisdoos te stoppen als je gaat emigreren: een poffertjespan. Er zijn maar weinig traditioneel Nederlandse dingen die ik zo leuk vind, als het bakken van poffertjes. Er is een landen-avond georganiseerd bij ons op het werk, en de bedoeling is dat iedereen een gerecht uit het herkomstland meeneemt. Dat maakt het werken in een internationaal bedrijf ineens heel leuk! Tja, bij gebrek aan frituur op kantoor werden het helaas geen bitterballen, maar de poffertjes deden het gelukkig uitstekend.
Van de Nederlanders stonden er borden met poffertjes, kaas en stroopwafels. Hopelijk komt er nog een wintereditie, ik verheug me nu al op de gezichten van mijn collega’s bij het zien van boerenkool en hutspot!
Oi! Wat zie ik daar? Blauwe lucht? Zon? Gaan we er dan echt aan geloven? Jippie! Lente! Ik maak tijdens m’n lunchpauze graag even een wandeling door de buurt. De benen strekken en het hoofd leeg. En sommige hofjes zijn dan te leuk om over te slaan. Deze Heckmann Höfe is de moeite waard, mede omdat hier de vreselijk leuke ‘Dutch Art and Design’ winkel zit!
Nu het mooier weer is, ga ik ook ietsje verder van kantoor weg voor lunch. Ik hap een lekkere bowl bij Neta – Mexican street food (Permanent gesloten) aan de Weinsbergweg.
Hallo mooie magnolia!
Nu het ergste April-weer achter de rug is (hagel, regen en zelfs natte sneeuw!) kunnen we weer volop genieten van de lente en de prachtige kersenbloesem. Voor het oude Joodse Weeshuis in Pankow staat een prachtige Sakura, en een sculptuur van de Israëlische kunstenaar Alexander Polzin.
Roze, roze, roze!
Zaterdag, en tijd voor een wandeling. Spot dit mooie werk van Banksy (als ik me niet vergis)
Belanden we zomaar op een foodmarket in Mitte! Ook een van mijn favorieten Hirsch & Eber is er te vinden. Ze hebben maar één gerecht meegenomen en dat is een briljante ‘pulled boar burger‘. (Everzwijn dus!)
Niet veel later zet ik in m’n tanden in deze overheerlijke burger, met appel, gekaramelliseerde uitjes, venkel, rucola, pulled boar vlees en blauwaderkaas. Om je vingers bij op te eten, zo lekker!
Na die heerlijke burger zakken we af naar Kreuzberg, en halen we nóg meer lekkere dingen voor een etentje bij vrienden. In de Bergmannstrasse wandelen bij Knofi binnen, voor een heerlijke walnotenpasta en een zalige olijventapenade. Wat een fijn adresje!
Knofi
Bergmannstrasse 98, Kreuzberg
Hallo Kreuzberg in het Viktoriapark in Kreuzberg!
Omdat April doet wat hij wil, gaan we nog een paar regenachtige dagen door. Maar de straten kleuren langzaam weer groen en ik geniet van de dreigende luchten. Dit uitzicht op de Fernsehturm verveelt nooit!
Vanaf Bornholmer Strasse is er nog een mooier uitzicht, er trekt zowaar een voorjaarsstorm over de stad. Als ik thuis kom staan de Berlijnse nieuwssites er bol van, kennelijk komt dat niet zo heel vaak voor.
Thuis vind ik ook dit lieve kaartje van Sander en Linda (dankjulliewel!) in de bus. Met onze kat Floyd (zie Berlijn in Plaatjes 15) gaat het nog steeds niet goed, en er is ook niet echt zicht op dat het nog verbeterd. Nogal een mokerslag voor ons. Het is superfijn om te weten dat er mensen zijn die begrijpen hoe belangrijk Floyd voor ons is, en een kaartje sturen. Zo lief!
Op de laatste zaterdag van de maand, beland ik weer met Kees in Kreuzberg. Wat is dat toch dat deze wijk ineens zo trekt? Anyhow, na een fijne wandeling belanden we bij één van mijn favoriete lunchtentjes en geniet ik van een onvervalste ‘pie’ met Irish steak and Guinness, op een bedje van gestampte doperwten. De Ierse chef van Hello Good Pie weet wel hoe dat moet! Lekker, absolute aanrader!
Hello Good Pie (Edit 2022: helaas permanent gesloten. Snik!)
Falckensteinstrasse 9, Kreuzberg.
We smikkelen er nog snel een ijsje van California Pops (tegenwoordig in de Eberswalder Str. 32, Prenzlauer berg) bij, en dan zit de zaterdag – en dus de maand april – er al weer op! Wat een maand was het, zoveel leuks gezien en gedaan! Door het terugkijken op de foto’s lijkt het net alsof ik alleen maar aan het eten ben, wat natuurlijk niet zo is. Maar ik moet wel bekennen dat het een van de allerleukste dingen is om in Berlijn te doen, lekker eten!
Bedankt voor het lezen van weer een editie van Berlijn in Plaatjes, en tot volgende maand!
Liefs, Emma.
Klik hier om de volgende editie van Berlijn in plaatjes te lezen.
Elke nieuwsbrief is weer een kado’tje dat mij steeds weer doet verlangen er weer heen te gaan. Dankjewel voor de sprankelende verhalen