Een nieuw jaar, een nieuw decennium en een nieuwe editie van Berlijn in Plaatjes! Terwijl ik heel hard werk om de Berlijnin Plaatjes blogs van 2019 nog allemaal te schrijven (bekijk hier de categoriepagina!), maak ik het mezelf een tikje gemakkelijker door 2020 maar meteen goed te beginnen. Dus zonder verdere introductie is hier dé terugblik op januari 2020, de vierendertigste editie van Berlijn in Plaatjes!
Zo! Gelukkig nieuwjaar allemaal! Zoals altijd hebben wij oud en nieuw thuis doorgebracht. Lekker rustig, voor ’t eerst zelf oliebollen gebakken en een beetje televisie gekeken. En vooral, niet onbelangrijk; op tijd naar bed! Want de volgende dag gingen we lekker op tijd op om een nieuwjaarswandeling te maken.
Ik vind de grote hoeveelheid achtergelaten vuurwerkrommel altijd heel ergerlijk, maar sneuer vind ik nog de angst die talloze honden uitstralen op de dagen rondom oud en nieuw. Schichtig lopen ze over straat voor een snelle plas en daarna willen ze eigenlijk weer gewoon naar huis. Zo zielig!
In de S-bahn ontdek ik onder een bank dit aapje. Hij is duidelijk zijn baasje verloren! Ik besluit hem mee te nemen tijdens onze wandeling en zet een oproepje op twitter en instagram, dat veelvuldig gedeeld wordt. Zelfs de Newsticker van de Berliner Zeitung pikt hem op! Helaas heeft de eigenaar zich niet gemeld. De S-bahn vroeg of ik het aapje misschien bij het Lost & Found depot wilde afleveren. Dat wilde ik wel, maar na wat lezen op hun website blijkt dat als ie daar na twee weken nog niet is opgehaald, dat aapje door de shredder gaat..! Dat doen we dus maar niet. Ze hebben een foto gekregen voor in hun bestand, maar ik verwacht niet dat er nog iemand voor dit knuffeltje komt. Zielig!
Goed. Onze nieuwjaarswandeling. We kennen Berlijn inmiddels heel erg goed, maar de vele natuurgebieden nog niet echt. Het is zo bijzonder waar je met de S-bahn allemaal kunt komen! Dit keer nemen we de trein naar S-bahnhof Hirschgarten en wandelen we het natuurgebied in. Toch mooi zo’n bordje: “Dieser Wald soll in besonderem Maß den Belangen der Erhohung dienen”. Oftewel, dit is een ontspannings-bos. Haha!
Nou goed, eerlijk is eerlijk: daarmee is geen woord teveel gezegd! Wat een prachtige dag zo!
Na een paar kilometer boswandelen, komen we op een grote lege vlakte. Dit is de voormalige ‘Schießplatz Mittelheide’, waar vroeger allerlei verschillende wapens werden getest. Gelukkig is het nu een openbaar wandel- en natuurgebied!
Zonnestralen in m’n gezicht op een koude januari-dag! Heerlijk en broodnodig!
Midden op de heide is ook feest gevierd, in ieder geval een gezellig kerstfeestje! De versiering zit nog in de boom.
Vanaf de Heide komen we door een klein volkstuinencomplex en wandelen we daarna door een prachtig stuk natuur dat het Erpetal blijkt te zijn. Hier lopen allerlei dieren rond en genieten we van de prachtige natuur. En dat op amper 20 minuten van ons huis! We vallen van de ene in de andere verbazing en zijn blij dat Berlijn ons ook na 6,5 jaar nog zoveel te bieden heeft!
Weidelandschaft Erpetal
Goed te bereiken vanaf S-bahnhof Hirschgarten. Je kunt ook vanaf S-bahnhof Hoppegarten het Erpetal bezoeken, maar dat ligt in zone C.
Na een zonnige eerste dag van 2020, waait daarna weer het grote grijs de stad binnen. Als dan ook nog alle gezelligheid van de kerstmarkten uit de stad verdwijnt, weet je meteen waarom ik in januari een winterstop houd!
Maargoed, het mooie van een winterstop is dan wel weer dat je wat meer tijd hebt. Het is voor mij geen vakantie, want er is meer dan genoeg te doen (echt waar), maar ik probeer wel buiten te blijven komen en lekker te wandelen. Deze foto maakte ik onder de Hochbahn van de U1 in Schöneberg. Ik wil nog steeds weten hoeveel pogingen het heeft gekost voordat die schoenen daarboven bleven hangen!
Je zal maar Pech & Vogel heten! Haha!
Een verlate lunch bij Mattea in Schöneberg, een superleuk brunch & aperitivo café! Ik bestel een heerlijke winter-latte en een groentequiche met salade. Hmmm!
Als je een wandeling maakt over de Winterfeldtplatz en daarna richting de Akazienkiez wil, dan is dit een prima plekje voor een pauze halverwege!
Mattea
Schöneberg
Rond vieren is het alweer flink donker, als we na een lange wandeling via de Hauptstrasse weer naar huis wandelen. Natuurlijk komen we ook langs het pand waar David Bowie zo’n anderhalf jaar woonde met zijn zoon en Iggy Pop. In die tijd maakte hij drie fantastische albums, Low, Heroes en Lodger. Wat een tijd! Het prachtige artwork eronder is van Marycula.
Blauwe luchten en de prachtige Große Orangerie van het Schloss Charlottenburg. Hier is vandaag een kleine beurs, die ik met Kees bezoek. De beurs zelf is niet helemaal ons ding, maar het is wel leuk om de Große Orangerie eens van binnen te hebben gezien. Binnenkort toch maar eens aan een rondleiding door dit gebouw meedoen!
Wat een bijzonder gebouw! Het werd gebouwd tussen 1709 en 1712 en deed dienst als een luxe kas om citrusbomen te helpen overwinteren. In 1943 werd het gebouw bij bombardementen zwaar beschadigd, maar is weer opgebouwd zoals het was.
Net na een fikse regenbui komen we buiten. Kan ik meteen het Schloss Charlottenburg fotograferen zónder grote schuren of andere evenementen-meuk ervoor. Ik had het nog nooit buiten een evenement om gezien! Wat een prachtig paleis, mét een regenplas ervoor!
Jep, hier kom ik van het voorjaar zeker een keertje terug!
Zoals ik al eerder zei, betekent mijn winterstop niet dat ik op mijn billen zit. Ik probeer voor kleine boodschapjes wat andere hoeken van de stad op te zoeken, zodat ik ook nog eens uit mijn kiez kom. Hier maakte ik een ommetje over de Kurfürstendamm en zette ik het Kranzler Eck op de foto.
En deze foto maakte ik tijdens een wandeling van huis naar Alexanderplatz. Vanuit de Holzmarktstrasse heb je een prachtige blik op de Fernsehturm!
Sinds een maand rijdt de BVG met elektrische bussen in Berlijn en is er zelfs een nieuwe citylijn toegevoegd aan de dienstregeling, de 300! Deze vervangt de TXL, die niet meer vanaf Alexanderplatz vertrekt maar vanaf Hauptbahnhof. Alle bussen op de lijn 300 zijn volledig elektrisch en natuurlijk maakt de BVG daar handig gebruik van met lollige spreuken op de zijkant. Op deze bus: “Wir haben uns vorgenommen mit dem qualmen aufzuhören” (We hebben ons voorgenomen om te stoppen met roken”)
Na weken van donkere wolken, is het eindelijk wat kouder en dus ook helder weer! Ik heb geen statief bij me, maar als je er op let zal het je opvallen hoeveel paaltjes, elektriciteitskastjes en bankjes in het straatbeeld als vervangend statief gebruikt kunnen worden! Deze foto is van het prachtige Haus des Lehrers tegenover Alexanderplatz.
Voor het Kino International is de Karl Marx Allee nog altijd één grote bouwput, blegh! Maar de opknapbeurt van de façade van het Kino is gelukkig wel afgerond, en de prachtige neonletters stralen weer als nooit te voren!
Een paar jaar terug mocht ik het Kino van binnen bekijken en werd ik door liefhebbers rondgeleid tijdens de Tag der Offenen Tür. Ook eens achter de coulissen van deze bijzondere bioscoop kijken? Lees dan dit artikel: Kino international – DDR Glamour aan de Karl Marx Allee.
Ik krijg nooit genoeg van Straußi!
Een nieuwe techniek leren; lange belichting bij veel licht! Ik zie Berlijn als een soort openluchtschool voor fotografie, met talloze uitdagingen. Zo af en toe probeer ik weer eens iets nieuws om mezelf te blijven verbeteren. De U-bahn is een dankbaar object voor dit soort oefeningen, als statief gebruikte ik een stempelautomaat.
Maar sommige dingen worden nooit saai, zoals deze hoek van Berlijn. De prachtige Frankfurter Tor, de Fernsehturm in de verte en dan de tram ervoor langs. zucht verliefd
Ja hoi! Ik ben echt heel erg slecht in selfies maken, maar ik probeer zo af en toe ook nog even een gezicht achter deze website te laten zien. Dit is een lift-selfie in een van de flats aan de Platz der Vereinten Nationen, waar ik naar boven ben gesneakt voor een foto.
En niet zomaar een foto, maar definitief mijn ‘foto van de maand’ (en dus ook de headerfoto van dit artikel). Wát een waanzinnige zonsondergang! Tussen 16:00 en 16:45 heb ik hier staan fotograferen en genieten. Wat een kleuren, wat een stad!
KIJK DAN! Haha! Ik kan er nog altijd niet tegen als mensen tegen me zeggen dat Berlijn (of de Fernsehturm) lelijk is. Het is absoluut niet de mooiste stad op aarde, maar schoonheid is meer dan alleen een oud gebouw met tierlantijntjes.
Momenteel wordt er gebouwd aan meer dan zeven verschillende wolkenkrabbers die rondom Alexanderplatz verrijzen. Natuurlijk worden ze lang niet zo hoog als de Fernsehturm (368 meter) maar wel hoog. Dit beeld gaat de komende jaren dus enorm veranderen! Ik geniet er nog maar even van zoals het nu is en kijk uit naar wat komt.
Gute Nacht Berlin, gute Nacht mein Stadt
Zo. Ostbahnhof. Ik zou naar Nederland voor een leuk familieweekend en wat gezellige dagen met mijn mama. Helaas overlijdt plotseling (en veel te jong) mijn tante en heeft de reis naar Nederland een hele andere sfeer gekregen. In mijn koffer nu geen feestjurk maar een zwart colbert. Bah.
Tijdens de uitvaart zie ik niet alleen Sneek weer eens – na weet ik hoeveel jaar – maar ook talloze familieleden die ik al heel lang niet meer heb gezien. Toch bijzonder hoe je al jaren weg kunt zijn uit de omgeving waar je bent opgegroeid, maar dat je toch merkt dat ook dat – een vorm van – thuis is.
Hoi Snits, oant sjen mar wer!
Na het kijken van de Netflix-documentaire World War Two in Colour, hoor ik voor ’t eerst over het Knickebein-radarsysteem, dat de Nazi’s inzetten om verschillende doelen in Engeland te kunnen bombarderen in 1939 en 1940. Ik heb sowieso een grote interesse in dit soort dingen, dus tijd voor een wandeling met mijn papa in Kleve, waar vroeger één van de radarinstallaties op een berg stond. We vinden een oude bunker, resten van hekken en talloze andere dingen. Supergaaf!
Ondertussen is het ook zowaar een beetje koud. Deze winter stelt echt nog steeds geen reet voor, maar eindelijk zie ik een klein beetje ijs liggen. Als dit alles is…
Na een paar verdrietige maar ook fijne dagen met familie ga ik weer naar huis. Ik prijs mezelf weer even extra gelukkig dat ik de flexibiliteit heb om mijn ouders op te zoeken als dat nodig is. Vervolgens kijk ik vier uur lang tegen lege stoelen aan tijdens een heerlijke treinreis naar Berlijn.
Hallo Dunckerstrasse!
Oh Eberswalder Strasse, wat lig je er weer mooi bij! Mijn ode aan deze hoek van Berlijn is nog altijd actueel: Ode aan Eberswalder Strasse.
Met Chief Awesome Anouhk ga ik bij Zeit für Brot een kaneelrol en een kop thee halen. Heerlijk! We kennen elkaar eigenlijk alleen maar van twitter en instagram, maar voor ik ’t weet zitten we ruim twee uur te kletsen en vliegt de tijd voorbij. De kaneelrollen van Zeit für Brot behoren tot mijn absolute favoriete snacks die je in Berlijn kunt krijgen trouwens, echt de moeite waard om even eentje te halen!
Zeit für Brot
O.a te vinden op de Eberswalder Strasse 26, Prenzlauer Berg.
Wieder Heim in da Hain. Na bijna 9 maanden verbouwing voor ons huis, is eindelijk de tramlijnvernieuwing klaar en rijdt de 21 weer door onze wijk!
Heerlijk lunchen bij Orange Coffee, net buiten de ring in Prenzlauer Berg. Dit schattige tentje is klein maar fijn en heeft een paar heerlijke dingen op de kaart staan! Sandwiches, quiches, bagels, salades en natuurlijk ook goede koffie. In korte tijd heeft Orange coffee een plekje op mijn favorietenlijstje veroverd!
Dit warme broodje met gegrilde groenten, kaas en balsamicostroop is een absolute topper!
Een prima pitstop tijdens je Prenzlauer Berger ontdekkingswandelingen!
Orange Coffee
Prenzlauer Allee 171, Prenzlauer Berg
Over Prenzlauer Berger ontdekkingen gesproken! Ik ben weer aan de wandel en kies voor straten waar ik normaal nooit kom. Precies het goede idee, want ik kom langs een van de oudste clubs in Berlijn. De Dunckerclub bestaat sinds 1989 en is 30 jaar oud Het pand werd gebouwd in 1914 en was afwisselend een paardenstal, zoutopslag en sporthal voor de school aan de overzijde van de brug. In de jaren ’80 zat hier een DDR-jeugdclub, waar toen al punkconcerten werden gegeven (wat officieel volgens de cultuur-richtlijnen niet mocht). Bijzonder dat deze club – in tegenstelling tot talloze anderen – er nog altijd is.
Bij het Gymnasium aan de overzijde van het spoor wandel ik langs een van de ingangen. Boven het portaal staat Städtische Lesehalle en mijn oog valt op de prachtige versieringen. Ik ontdek een uil, en engel met een boekje, twee prachtige lynx-koppen, bomen, bloemen en zelfs bijen! Wat een bijzonder portaal.
Gelukkig blijft Prenzlauer Berg ook gewoon Prenzlauer Berg en tref ik weer een leuk plakwerk van El Bocho’s serie Little Lucy.
Op 27 januari 1945 werd concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz door de Russen bevrijd. Het is sindsdien de jaarlijkse gedenkdag van de Holocaust. Dit jaar is het 75 jaar geleden dat Auschwitz werd bevrijd, wat voor mij aanleiding is om daar wat aandacht aan te besteden. Ik maak een wandeling en sluit die af met een bezoek aan het Duits Historisch Museum.
De Stolpersteine van Martha en Hans Litten liggen in de Grünberger Strasse in Friedrichshain. Ze woonden hier nadat ze vanuit Neustrelitz naar Berlijn waren gekomen om zo als joden minder op te vallen. De stedelijke anonimiteit werkte echter toch niet, want in 1943 werd Hans bij de Fabrikaktion opgepakt. Martha vertrouwde het niet toen hij na een lange werkdag niet thuis kwam en is hem tegemoet gelopen. Beide zijn nooit meer thuisgekomen. Ze zijn beide nog naar het Sammellager Moabit gebracht, maar daarna afzonderlijk naar Auschwitz gedeporteerd en daar na aankomst vergast.
In Mitte stonden vroeger prachtige woonhuizen aan de Spree, die allemaal de oorlog en later de Berlijnse muur niet overleefden. Dus waar nu de hypermoderne parlementsgebouwen in het Regierungsviertel staan, stonden vroeger woonhuizen. Om dit te herinneren is er op één plek een groep met Stolpersteine geplaatst, aan de Schiffbauerdamm, tegenwoordig de Marie-Elisabeth-Lüders-Ufer.
Willy en Rosalie Hirsch – Blumenthal – Lees hier hun verhaal.
Ruth Hirsch – Lees hier het verhaal van Ruth
Abraham A. Hirsch – Lees hier het verhaal van Abraham
Martin en Jenny Schwersenski – Ehrlich – Lees hier hun verhaal
Ella Horowitz – Lees hier haar verhaal
Jacob, Max en Else Tichauer – Lees hier het verhaal van Jacob en hier het verhaal van Max en Else.
Ben je geinteresseerd in Stolpersteine en de Joodse historie van Berlijn? Klik dan hier voor meer.
Ook loop ik langs de glazen muur aan de Reichstagufer, waar de eerste artikelen van de Duitse grondwet in geschreven staan. Deze grondwet werd met de oprichting van de BRD in 1949 geschreven en regelt in het eerste artikel: “Die Würde der Menschen ist unantastbar.” De waarde van mensen in onaantastbaar.
Na een korte pauze en lunch wandel ik door naar het Duits Historisch Museum, waar de entree vandaag gratis is! Belangrijk, want er is geen betere dag in het jaar om je met de Duitse geschiedenis bezig te houden, dan op een dag als deze. Ik kom precies op tijd aan om bij een gratis rondleiding aan te sluiten, die specifiek over de opkomst van het Nationaalsocialisme gaat. Erg boeiend, vooral omdat het in het Duits was en de deelnemers toch andere vragen stelden dan bijvoorbeeld Nederlanders zouden doen. Erg leerzaam!
De rondleiding eindigt bij een bijzonder hoekje in het museum, waar een tentoonstelling over het dagboek van holocaustoverlevende Sheindi Ehrenwald is ingericht. Ik heb er een heel artikel over gemaakt, dat je hier kunt lezen: Het dagboek van Sheindi Ehrenwald.
Na mijn bezoek aan het museum is mijn hoofd helemaal vol met verdrietige verhalen en dingen. Ook dat hoort bij wonen in Berlijn; er ligt zoveel geschiedenis op straat, dat het soms een beetje teveel is. Zeker in Berlijn Mitte is alleen al in de laatste 150 jaar zo ongelooflijk veel gebeurd, dat het niet te bevatten is. Om het hoofd een beetje rust te gunnen, stap ik niet in de bus, maar pruts ik nog wat met mijn camera en wandel ik rustig aan richting Alexanderplatz.
Het Berliner Schloss is bijna af, hoewel het eigenlijk al af had moeten zijn. Nog een jaartje, dan is het voor iedereen te bezoeken en kan ik er zelf ook meer over vertellen!
Inmiddels al wel open, is de prachtige nieuwe James Simon Galerie op het Museumeiland. Het beeld vanaf de Königbrücke richting het eiland is dat al heel erg veranderd. Nog even en dan verdwijnen ook de rode hijskranen weer uit beeld, als het Pergamonmuseum klaar is (eind dit jaar). En zo is Berlijn eigenlijk altijd in beweging!
En met beweging komt er ook een einde aan dit eerste fotodagboek van 2020! Het was een donkere eerste maand, en voor mij relatief rustig vanwege de rondleidingen-winterstop. Werken, en buiten wandelen en fotograferen. Doet een mens goed! Dankjewel voor het lezen, en tot de volgende editie van Berlijn in Plaatjes! Vragen? Feedback? Laat dan een bericht achter onder dit artikel bij de comments!
Meer Berlijn in Plaatjes boordevol Berlijntips lezen? Klik dan door naar de categoriepagina: Berlijn in Plaatjes.
Vond je dit een leuk artikel? Heb je genoten van de informatie of de foto’s? Kon ik je wat nieuws vertellen, helpen bij je volgende bezoek aan Berlijn of voorzien van een flinke dosis Berlijn-voorpret? Daar ben ik blij om! Wellicht wil je dan ook overwegen om mij te steunen met een donatie, zodat ik nog heel lang – en vooral ook meer! – van dit soort artikelen voor je kan maken! Via mijn speciale ‘spende’ pagina kun je een eenmalige fooi naar mij overmaken. Dit geld gaat naar alle kosten die bij het runnen van wattedoeninberlijn.nl als bedrijf komen kijken. Alvast heel erg bedankt voor je steun!
Dank je wel Emma voor deze zeer sfeervolle januari in plaatjes. ik kijk met spanning uit naar mijn volgende bezoek aan Berlijn. Nog maar een paar weken.
Wat een prachtige reportage Emma ! Echt fantastisch !
Dank je wel Emma. Ik ben weer helemaal bijgepraat
Mooi Emma! Je leeft mijn droom om ooit een tijdje in Berlijn te wonen. Ik kom er vanaf 1974 en wil ieder jaar voor korter of langer naar de stad. Nu ik gepensioneerd ben kan dat wat gemakkelijker. Voor volgend jaar april/mei zoek ik met mijn vrouw een appartementje. Leuk om je gevonden te hebben op het web! Mijn complimenten voor de prachtige website met fantastische foto’s, verhalen en uitleg.
Wat spannend! Leuk dat jullie deze kant op willen komen voor een tijdje, bijzonder! Wie weet zien we elkaar dan bij een van de rondleidingen, die dan hopelijk weer in ’t echt plaatsvinden! Dank voor je aardige compliment, fijne dag!
Ik krijg nu ( 5 juli) deze mail pas binnen ? Maar beter laat dan nooit. Prachtige fotos weer waar ik telkens van kan genieten. Ik mis Berlijn nog steeds en hoop snel weer een keer te gaan. Dankjewel Emma voor deze mooie blog
Hoi Monique, geen idee hoe dat kan, maar fijn dat je het zo kon lezen! Hopelijk kun je snel weer deze kant op!
Wat een heerlijke verhalen ! Het is smullen het allemaal te mogen lezen en in gedachten dan ook weer even terug te zijn in de stad die ik drie opeenvolgende jaren bezocht. Dankjewel voor de enthousiaste inzet. Ik kijk uit naar het vervolg
Graag gedaan Jan!